◎ Кве́каць ’абрабляць, пэцкаць’ (КЭС, лаг.). Гіперкарэктная форма да квецаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кве́цаць ’мазаць, брудзіць, пэцкаць’ (Пал., Ян., Шатал., Нар. словатв.). Гл. квэцаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ке́ўцаць ’пэцкаць’ (Мат. Гом.). Да квецаць (гл.). Кантамінацыя з кеўзаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пе́чкацца ’пэцкаць’ (ТС). У выніку кантамінацыі лексем пэцкацца і пячксір ’пячнік’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вазго́ля ’маруда’ (Юрч.). Да вазголя ’пэцкаль, мазюра’ < *вазгаць ’пэцкаць’, якое звязана з вазгры (Вярэніч, Бел.- укр. ізал., 10–11). Параўн. рус. вазгать, вазганить ’пэцкаць, вэдзгаць, квэцаць’, вазгун, вазгунья, вазган, вазгала, вазгалья ’неахайны, брудны чалавек, пэцкаль’ (Даль). Гл. Фасмер, 1, 267; Махэк₂, 697.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мурда́сна ’брудна’. Відавочна, балтызм. Утвораны паводле жу́дасна (< жуда́), параўн. літ. mùrdyti ’пэцкаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пэ́цнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
1. Аднакр. да пэцкаць (у 1 знач.).
2. каго. Разм. Ударыць. Славік абразіўся таксама. Каб хто ў іншым месцы гэтак зняважліва пэцнуў па твары — не паглядзеў бы ні на ўзрост, ні на пасаду, ні на што. А тут прыйшлося змаўчаць. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
изма́зывать несов., разг.
1. (пачкать) ма́заць, выма́зваць; пэ́цкаць;
2. (о краске и т. п.) зма́зваць, выма́зваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Ке́бзаць ’пэцкаць’ (Жыв. сл.). Магчыма, балт. паходжання (< kebsóti). Параўн. літ. kebli пакрыцца клейкай коркай’ (Фрэнкель, 233).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мы́дзгаць ’пэцкаць, брудзіцца’ (Касп.). У выніку кантамінацыі бел. вэдзгаць, вэзгаць (гл.) і рус. (эа)мыэгаць ’завэдзгаць, запэцкаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)