бег, бе́гу, м.

1. Хуткае перамяшчэнне, пры якім моцна адштурхоўваюцца нагамі ад зямлі.

Б. на месцы.

Марафонскі б. (від спартыўнага спаборніцтва).

2. перан. Наогул імклівае перамяшчэнне чаго-н.

Б. часу.

|| прым. бегавы́, -а́я, -о́е.

Бегавая дарожка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аксіёма, -ы, мн. -ы, -сіём, ж.

Палажэнне, якое не патрабуе доказу і прымаецца ў якасці зыходнага прынцыпу якой-н. тэорыі (спец.), а таксама (перан.) наогул палажэнне, якое прымаецца без доказу; бясспрэчная ісціна.

|| прым. аксіяматы́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

папру́га, -і, ДМу́зе, мн. -і, -ру́г, ж.

1. Раменны пояс або наогул пояс.

Падперазацца папругай.

2. Частка збруі для ўмацавання падсядзёлка на спіне каня.

|| памянш. папру́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гірля́нда, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -аў, ж.

Кветкі і зеляніна, сплеценыя ў выглядзе шырокай істужкі, а таксама наогул арнамент такой формы ці доўгі рад, ланцуг чаго-н.

Г. з дзеразы.

|| прым. гірля́ндавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

раскірэ́ка, -і, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМо́цы, Т-ай (-аю), ж., мн. -і, -рэ́к, (разм.).

Пра чалавека з няўклюдна расстаўленымі нагамі або наогул пра што-н. няўклюднае, растапыранае.

Не стол, а р.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

трыу́мф, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. У Старажытным Рыме: урачыстая сустрэча палкаводца і яго войска ў сувязі з дасягнутай перамогай.

2. Наогул выдатны поспех, бліскучая перамога ў чым-н.

Т. балета.

|| прым. трыумфа́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шу́лер, ‑а, м.

Ігрок, які ў картачнай гульні выкарыстоўвае махлярскія, ашуканскія прыёмы. // перан. Наогул падманшчык, махляр, ашуканец.

[Польск. szuler.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пакаці́цца, -качу́ся, -ко́цішся, -ко́ціцца; зак.

1. Пачаць каціцца.

Мяч пакаціўся па падлозе.

2. На спуску: упасці, круцячыся; наогул упасці рэзка, адразу (разм.).

Чалавек аступіўся і пакаціўся з абрыву.

Пакаціцца са (ад) смеху (разм.) — гучна і нястрымна рассмяяцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

трапе́знічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

У манастыры — абедаць, вячэраць. // Уст. і кніжн. Наогул абедаць, вячэраць, а таксама баляваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фо́ніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.

Спец. Гукавая арганізацыя паэтычнай мовы (гукавая інструментоўка, эўфанія); наогул — гукавы бок мовы.

[Ад грэч. phōnē — гук.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)