Адкі́дзік ’мера напрадзеных нітак’ (Інстр. III) да кідаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кіда́ўнік ’чалавек, які складвае стог’ (Выг.). Да кідаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Кідзь — выклічнікавая форма ад кідаць (Янк. I, Нар. лекс.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

шпурля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.

Разм.

1. чым. Кідацца чым‑н. адзін у аднаго. [Вучні] цягалі цяжкія кашы бульбы да буртоў, рагаталі, спявалі, шпурляліся грудкамі. Дуброўскі. // Кідаць што‑н. Вецер злосна шпурляецца Ў твары сухімі лістамі. Панчанка.

2. Зал. да шпурляць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Разжу́хацца ’пасварыцца’ (Янк.). Ад раз- і жу́хаць ’рэзка кідаць’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кіда́нне ср.

1. броса́ние, кида́ние, мета́ние; швыря́ние, пуска́ние;

2. мета́ние; см. кі́даць 1, 11;

3. перен. (прекращение) броса́ние, оставле́ние;

4. (в сторону) шара́ханье

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Акі́даць ’пакідаць у забыцці’ (Нас.), акідацца ’зняважаць, нападаць’ (Нас.) да кідаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вурга́ніць ’валіць адно на другое без парадку, рабіць абы-як’ (Нас.). Відаць, немагчыма разглядаць асобна ад варганіць ’тс’; узыходзіць да незафіксаванага *вурга́ць, вургану́ць ’кідаць, штурхаць’, што адпавядае балг. въ́ргам ’перакульваць, валіць’, чэш. vrhati, славац. vrhať ’кідаць’ і інш.; адносна семантыкі параўн. таксама балг. арг. върго́лю ’рабіць, працаваць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Кі́длы ’жвавы, увішны (пра чалавека)’ (Жыв. сл., КЭС, лаг.). Лексікалізаваны дзеепрыметнік да кідаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Скі́дзель ‘той, хто скідае, напрыклад, гной з возу’ (Нік. Очерки). Да скідаць, кідаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)