парабе́лум, ‑а, м.

Від аўтаматычнага скарастрэльнага пісталета. Афіцэр падхапіўся і накіраваў на .. [людзей] парабелум. Шамякін. Патышын сеў за стол і разам з паперамі адсунуў ад сябе на край варанёны парабелум з вішнёвай ручкай. Алешка.

[Ад лац. para bellum — рыхтуйся да вайны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гало́пам, прысл.

1. Хуткім алюрам; наўскач. Афіцэр сеў і пагнаў галопам, але ў каня моцна заквактала селязёнка, і коннік перавёў яго на шаг. Карпюк. Бягуць, галопам імчаць коні. Бядуля.

2. перан. Вельмі хутка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каза́цкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да казака ​1, казакоў, належыць ім. Казацкі конь. Казацкія вусы. // Які складаецца з казакоў; які мае адносіны да войска, што складаецца з казакоў. Казацкае войска. Казацкі полк. Казацкі афіцэр.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пата́кваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Тое, што і падтакваць. Афіцэр слухаў, патакваў. Лынькоў. Апусціўшы казырок кепкі ад сонца на самы нос, ён пабліскваў з цянёчку хітрымі вачыма і часта патакваў расказчыку: «ага!», «а як жа!..» Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аператы́ўнік, ‑а, м.

Разм.

1. Аператыўны работнік — супрацоўнік органаў міліцыі, дзейнасць якога — папярэджанне і раскрыццё злачынстваў. Аператыўнікі зрабілі вобыск.

2. Афіцэр аператыўнага аддзела штаба воінскага злучэння.

3. Той, хто займаецца якой‑н. аператыўнай работай. Нарада забеспячэнцаў-аператыўнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыду́рак, ‑рка, м.

Разм. Дурнаваты, бесталковы або з дзівацтвамі чалавек. Пад вонкавай наіўнасцю афіцэр так і не разгадаў хітрасці, палічыў мяне за прыдурка і не аддаў паліцыянту. Карпюк. Пакідалі п’янчугі ці прыдуркі Газет абрыўкі, шкло, шматкі праграм. Панчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кавалеры́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Салдат, афіцэр, які служыць у кавалерыі. Камбрыгу было дваццаць пяць год. Кавалерыст, лейтэнант кадравай службы. Брыль. // Разм. Пра ўмелага, вопытнага наезніка. Сяды-тады.. [старшыня], як дасканалы кавалерыст, любіў віхрам пранесціся на сваім «Ворану». Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

штабі́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Разм. Афіцэр штаба; штабны работнік. Хто прывык уяўляць савецкага афіцэра толькі воінам, камандзірам, штабістам, — той быў бы тут прыемна ўражаны. Брыль. [Міша Несцяровіч:] — Чуў, Сцяпан Міхайлавіч. У штабісты перавяліся. — Перайшоў, брат. Папрасілі ў абкоме. Мыслівец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прамо́віць, ‑моўлю, ‑мовіш, ‑мовіць; зак., што і без дап.

Сказаць, вымавіць. Паведамленне было такім нечаканым, што я паспеў толькі прамовіць: — Дзякуй за давер’е. Не падвяду! Анісаў. [Стары] стрымана прамовіў: — Выбачайце, пан афіцэр, калі я, магчыма, не так зразумеў вас... Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ка́ўкнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Абл.

1. Аднакр. да каўкаць.

2. Падаць голас; пікнуць. Хуценька выбег [дзед Дарахвей] са строю, падбег да таго недавярка і на ўсю сілу ўваткнуў яму ў грудзі штык па самую рулю. Афіцэр і не каўкнуў. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)