вяндля́рня, ‑і, ж.

Збудаванне, дзе вэндзяць мяса, сала, рыбу. З канца зімы і да лета пры кожнай хаце дыміцца вяндлярня, і па селішчы стаіць пах вэнджаных каўбас і шынак. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жанда́рскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да жандара, жандараў, належыць ім. Жандарская шабля. □ Сурвільчыка .. [Няміра] убачыў з жандарскай канцылярыі, адкуль выводзілі яго пасля допыту. Чорны. // Які складаецца з жандараў. Жандарскі корпус.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жаўце́цца, ‑еецца; незак.

Тое, што жаўцець (у 1 знач.). З двух бакоў паўкругам рос тут хвойны лес, з аднаго боку праходзіў Нясвіжскі гасцінец, і за ім жаўцеліся аўсяныя палеткі. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

журбо́тнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць і журботнага. Журботнасць мелодыі. □ Цябе не агорне журботнасці цень, Калі будзе працай напоўнены дзень. Бялевіч. Гэта дзейнічае на Любіну душу — задуменнасць і журботнасць апаноўваюць ёю. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жыццяздо́льнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць жыццяздольнага. Жыццяздольнасць арганізма. □ К. Чорны добра разумеў, што ў любві да Радзімы, у жыватворным савецкім патрыятызме — адна з важнейшых крыніц жыццяздольнасці і непераможнасці нашай краіны. Кудраўцаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зазлава́ць, ‑злую, ‑злуеш, ‑злуе; ‑злуём, ‑злуяце; зак.

Прыйсці ў стан азлаблення; раззлавацца. [Міхалку] стала страшна, што Зося можа зазлаваць і зусім пакінуць яго. Чорны. [Юрась] зразумеў, што я пацвельваюся, і зазлаваў. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

здаві́ць, злаўлю, здавіш, здавіць; зак., каго-што.

Разм. Тое, што і здушыць. Адчуў Ігнась зноў.. боль у грудзях, а пасля цяжэй стала дыхаць, як бы хто здавіў яму горла. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

злі́тнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць і стан злітнага; адзінства каго‑, чаго‑н. Злітнасць партыі з народам. □ Аўтар хоча давесці свой твор да ўзорнай закончанасці, да найбольшай злітнасці формы з ідэяй. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

іко́на, ‑ы. ж.

Малюнак бога або святога як прадмет рэлігійнага пакланення; абраз ​1. На покуці вялікая ікона нейкага святога, за сталом на канапе зложаны адзін на адзін старыя альбомы... Чорны.

[Грэч. eikōn — малюнак, абраз, падабенства.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кара́куль, ‑ю, м.

Шкурка ягнят каракульскіх авечак з кароткай пакручастай шэрсцю шэрага або чорнага колеру. Чорны каракуль. Каўнер з шэрага каракулю. □ [Сачыўка] быў ужо ў зімовым паліто з чорным каракулем. Ермаловіч.

[Ад геагр. назвы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)