Verbum

паспе́ць¹, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́е; зак.

1. гл. спець².

2. Стаць гатовым, прыгатаваным (разм.).

Снеданне паспела (зварылася). Глеба паспела (стала прыгоднай для чаго-н.).

|| незак. паспява́ць, -а́е (да 2 знач.).

пацясні́ць, -цясню́, -цясні́ш, -цясні́ць; -цясні́м, -цесніце́, -цясня́ць; -цяснёны; зак.

1. гл. цясніць.

2. каго-што. Сцясніць, прымусіць цясней стаць, сесці, размясціцца.

Дазвольце вас крыху п.

|| незак. пацясня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е (да 2 знач.).

пашале́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак.

1. (1 і 2 ас. адз. не ўжыв.). Ашалець, стаць шалёным — пра ўсіх, многіх.

Што вы пашалелі, рабіць такое!

2. Пабыць некаторы час у стане крайняга раздражнення (разм.).

перарадзі́цца, -раджу́ся, -ро́дзішся, -ро́дзіцца; зак.

1. Рэзка змяніцца, абнавіцца, стаць зусім іншым.

П. духоўна.

2. Страціць свае папярэднія каштоўныя якасці, уласцівасці, вырадзіцца.

Пшаніца перарадзілася.

|| незак. перараджа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. перараджэ́нне, -я, н.

нахму́рыцца, -руся, -рышся, -рыцца; зак.

1. Стаць хмурым, панурым.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Зрабіцца пахмурным, змрочным, цёмным (аб прадметах і з’явах прыроды).

Неба нахмурылася.

|| незак. нахму́рвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

прыкры́цце, -я, мн. -і, -яў, н.

1. гл. прыкрыцца, прыкрыць.

2. Прадмет, за якім можна схавацца.

Стаць пад п.

3. Вайсковая часць, падраздзяленне, якое ахоўвае, прыкрывае каго-, што-н.

Артылерыйскае п.

Група прыкрыцця.

разблы́тацца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -аецца; зак.

1. Раздзяліцца, разматацца.

Вузлы нарэшце разблыталіся.

Вяроўка з цяжкасцю разблыталася.

2. перан. Стаць ясным, зразумелым (разм.).

Клубок заблытаных спраў лёгка разблытаўся.

|| незак. разблы́твацца, -аецца.

раз’ядна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Аддзяліцца адзін ад аднаго (пра злучаныя часткі чаго-н.; разм.).

Правады раз’ядналіся.

2. перан. Страціць сувязь, стаць далёкімі, чужымі адзін аднаму.

расхвалява́цца, -лю́юся, -лю́ешся, -лю́ецца; -лю́йся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пачаць моцна хвалявацца, стаць бурным (пра мора, раку, возера і пад.).

Мора расхвалявалася.

2. Моцна ўсхвалявацца.

Ветэран расхваляваўся ад успамінаў.

расхіста́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

1. Пачаць моцна хістацца.

Маятнік расхістаўся.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць няўстойлівым ад хістання.

Слупок расхістаўся.

3. перан. Пахіснуцца, разладзіцца.

Дысцыпліна расхісталася.

|| незак. расхі́ствацца, -аецца.