эпізааты́чны, ‑ая, ‑ае.
Спец. Які мае характар эпізаотыі. Эпізаатычныя захворванні. // Прызначаны для барацьбы з эпізаотыяй. Эпізаатычны персанал.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эфіо́пскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да Эфіопіі, эфіопаў, які належыць, уласцівы ім. Эфіопскі народ. Эфіопская культура.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ява́нскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да Явы, яванцаў, які належыць, уласцівы ім. Яванскае пісьмо. Яванскае ўзбярэжжа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
язёвы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да язя, уласцівы яму. Язёвы плаўнік. // Прыгатаваны з язя. Язёвая юшка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
яку́цкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да Якуціі, якутаў, які належыць, уласцівы ім. Якуцкія песні. Якуцкая мова.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
я́лікавы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да яліка. Ялікавыя вёслы. // Які выконваецца пры дапамозе яліка. Ялікавая пераправа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паразіты́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да паразіта; які з’яўляецца паразітам (у 1 знач.). Паразітычныя чэрві.
2. Які жыве з чужой працы; які мае дачыненне да паразіта (у 2 знач.). Паразітычныя класы капіталістычнага грамадства. // Які мае адносіны да паразітызму, характарызуецца паразітызмам (у 2 знач.). Упершыню сустрэўшыся ў былой Заходняй Беларусі са старым паразітычным светам, убачыўшы на ўласныя вочы яго красамоўныя «ілюстрацыі да палітграматы» — галечу і абрабаванасць народных мас, .. [Панчанка] дае сабе клятву. Клышка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
до́бра, прысл.
1. Так, як павінна быць, як адпавядае нормам.
Жылі д.
Д. папрацаваў.
2. Ладна-такі, парадкам, зусім.
Ужо д. сцямнела.
3. безас., у знач. вык. Пра спрыяльную абстаноўку, прыемнае акружэнне.
Д. ў лесе.
4. у знач. часц. Выражае згоду, мае знач.: так, няхай будзе так, згодзен. —
Прыходзь сёння на сход. — Д., прыйду.
Д., я магу згадзіцца з табой.
5. у знач. часц. Ужыв. як пагроза ў знач. глядзі, пачакай жа (разм.).
Д. ж!
Я табе гэта прыпомню!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пабо́чны, -ая, -ае.
1. Які існуе побач з галоўным, асноўным, другарадным.
П. тыпаж у п’есе.
2. Не свой, які не належыць да дадзенага грамадства, установы, сям’і і пад.
Пабочным (наз.) уваход забаронены.
3. Які не мае непасрэдных адносін да чаго-н.
Пабочныя меркаванні.
4. Народжаны без шлюбу (уст.).
П. сын.
○
Пабочнае слова або пабочны сказ — у граматыцы: інтанацыйна адасобленае слова ці сказ унутры другога сказа, якія выражаюць розныя віды адносін таго, хто гаворыць, да таго, пра што ён гаворыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыва́тны, -ая, -ае.
1. Які з’яўляецца асобнай часткай чаго-н., не агульны, не тыповы.
П. вывад.
Заключэнне ад агульнага да прыватнага (наз.). П. факт.
2. Асабісты, не грамадскі, не дзяржаўны.
Прыватная тэлеграма.
Прыватная справа.
3. Які належыць пэўнай асобе, не грамадству, не дзяржаве.
Прыватная ўласнасць.
П. заказ.
4. Які мае адносіны да асабістага, індывідуальнага валодання, дзейнасці, гаспадаркі і адносін, якія адсюль вынікаюць.
Прыватнае жыццё.
○
Прыватная пастанова (спец.) — пастанова, якая выносіцца судом па пытанні, што не падлягае яго кампетэнцыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)