манама́нія, ‑і, ж.

Памяшанне на якой‑н. адной ідэі як адзін з відаў псіхічнага захворвання. // Вялікае захапленне чым‑н. Музыка стала яго манаманіяй.

[Ад грэч. mónos — адзін і mania — вар’яцтва.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дубль, ‑я, м.

Разм.

1. Другая, дубліруючая каманда спартыўнага калектыву, якая служыць рэзервам для асноўнай каманды.

2. Адзін з дублетных кадраў пры кіназдымцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адшчыкну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што і чаго.

Разм. Адарваць шчыпком, адшчыпнуць. Таццяна не ўцерпела, адшчыкнула адзін пялёстак, паспытала яго. Марціновіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ску́чаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад скучыць.

2. у знач. прым. Размешчаны кучна, блізка адзін ад другога. Скучаныя на беразе лодкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

смуро́длівы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Тое, што і смуродны. Адзін за адным .. [Слуцкі і Барысаўскі] спусціліся праз круглую адтуліну ў вільготную і смуродлівую глыбіню цёмнай зямлянкі. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сямівяршко́вы, ‑ая, ‑ае.

Памерам у сем вяршкоў. Любіць вельмі ж стары ўспамінаць той час, калі адзін мужчына паднімаў на сані сямівяршковую дзеравяку. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трыктра́к, ‑а, м.

Даўняя гульня, у якой двое ігракоў перасоўваюць па дошцы шашкі насустрач адзін другому адпаведна ачкам, што выпалі на падкідным кубіку.

[Фр. trictrac.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пратрубі́ць сов., в разн. знач. протруби́ть;

п. трыво́гу — протруби́ть трево́гу;

уве́сь ве́чар ~бі́ў адзі́н маты́ў — весь ве́чер протруби́л оди́н моти́в;

◊ п. ву́шы — (каму) протруби́ть у́ши (кому)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Кліку́н 1 ’начны стораж, які павінен пераклікацца з іншымі старажамі’ (Нас., Гарб.), той, хто заклікае на панскую працу’ (Нас.), ’загоншчык на паляванні’ (Нар. сл., Бяльк.). Гл. клікаць.

Кліку́н 2 ’адзін з відаў лебедзяў’ (ТСБМ). Да клікаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Нава́рка ’прыбытак’ (мсцісл., Юрч. СНС), сюды ж, відаць, і ’адзін з прыёмаў кідання скручаным ланцужком пры гульні ў шашкі (= бабкі)’ (гродз., Нар. сл.). Да вары́ць, параўн. жарг. навагр. нава́р ’прыбытак’, першапачаткова ’тое, што застаецца таму, хто варыць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)