коро́че сравнит. ст.
1. нареч. караце́й; (ближе, интимнее) бліжэ́й;
2. прил. караце́йшы, бліжэ́йшы;
э́та доро́га коро́че гэ́та даро́га караце́йшая;
◊
коро́че говоря́ караце́й ка́жучы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
помоло́же сравн. ст.
1. нареч. (тро́хі) маладзе́й;
он вы́глядит помоло́же ён выгляда́е маладзе́й;
2. прил. (тро́хі) маладзе́йшы;
э́то де́рево помоло́же гэ́та дрэ́ва маладзе́йшае.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
порасти́ сов.
1. (прибавить в росте) парасці́;
э́та расса́да ещё порастёт гэ́та раса́да яшчэ́ парасце́;
2. (зарасти — чем) зарасці́;
порасти́ траво́й зарасці́ траво́й;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
та́к-ся́к нареч., разг., в знач. сказ. ся́к-та́к, та́к-ся́к;
ну э́то ещё та́к-ся́к ну гэ́та яшчэ́ ся́к-та́к (та́к-ся́к).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
працаві́к, ‑а, м.
Разм. Той, хто многа працуе, працалюбівы чалавек. Дзе-ж гэта відана, каб .. чалавек сталы, працавік, руплівы гаспадар, раптам кінуў свой дом, сваю сям’ю, увесь набытак і павалокся ў свет? Колас. — Я працавік, нікому кепскага не рабіў, я пот ліў. Чорны. Дах над галавою і цяпло ў хаце кожнаму патрэбны. А хто робіць гэта? Нага брат працавік: цясляр і муляр. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыдуркава́ты, ‑ая, ‑ае.
Дурнаваты, бесталковы. Гэта быў бедны местачковы дзяцюк гадоў за дваццаць, бязвусы, безбароды, трохі заіка, трохі гультай і трохі прыдуркаваты. Колас. На тварах бандытаў з’явіліся ўхмылкі. Яны, відаць, паверылі, што перад імі сапраўды прыдуркаваты хлопец. Хомчанка. // Уласцівы прыдурку. Спакойны, ураўнаважаны, з застыглай прыдуркаватай усмешкай на няскладным твары, .. [Алёшка] ішоў да каменданта і думаў, па якой гэта патрэбе яго паклікалі да начальства. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фацэ́ція, ‑і, ж.
1. Жартоўнае апавяданне, распаўсюджанае на Захадзе ў эпоху Адраджэння і ў Расіі ў канцы 17 ст.
2. Разм. Пацеха, смехата. Барада Мілеўскага была прадметам жартаў і насмешак з боку настаўнікаў, але ён не зварачаў на гэта ўвагі, сам смяяўся і тлумачыў, што бараду ён носіць для «фацэціі». Колас. [Кандрат:] — Гэта ж трэба такая фацэція: Андрэй Ермаліцкі — мой сват. Грахоўскі.
[Ад лад. facetia — жарт, досціп.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ша́йка, ‑і, ДМ шайцы, ж.
Разм. Група людзей, якія ўчыняюць разбой, злачынствы; банда. Шайка бандытаў. □ Гэта была шайка паліцаяў, якія, баючыся атрымаць належную плату за сваю службу немцам, цяпер туляліся па цёмных кутках. Васілевіч. // Неадабр. Пра кампанію людзей, аб’яднаных агульнымі інтарэсамі, учынкі і паводзіны якіх асуджаюцца грамадскасцю. Шайка жулікаў. □ Поп, земскі начальнік, прыстаў, спраўнік, гэта, брат, — усё адна шайка. Колас.
[Ад латыш. šaika — шмат народу.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надушы́цца, ‑душуся, ‑душышся, ‑душыцца; зак.
Апырскаць сябе духамі, чым‑н. пахучым. — Ах, як вы надушыліся, Максім Андрэевіч! Што гэта ў вас — «Макі», «Белая акацыя»? Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неяскра́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Пазбаўлены яскравасці. Неяскравыя фарбы.
2. перан. Няясны, невыразны. Што гэта — мроя ці абрыўкі ўспамінаў слабых і неяскравых з далёкага маленства... Гроднеў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)