пераці́снуць, -ну, -неш, -не; -ні́; -нуты; зак., каго-што.

1. Моцна сціснуць, здушыць, туга перавязаць, сцягнуць чым-н.

П. аорту.

2. Ціскам раздзяліць на часткі, расплюшчыць у якім-н. месцы.

П. змяю колам.

|| незак. пераціска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пла́ха, -і, ДМ пла́се, мн. -і, плах, ж.

1. Кавалак расколатага ўздоўж бервяна.

2. Калода, на якой даўней адсякалі галаву прыгаворанаму да пакарання смерцю, а таксама памост, на якім адбывалася пакаранне.

Класці галаву на плаху (таксама перан.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пала́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. Гарэць яркім полымем.

Палаюць дровы ў печы.

2. перан. Станавіцца чырвоным, гарачым ад прыліву крыві.

Твар палаў.

3. перан., чым. Быць ахопленым якім-н. пачуццём, быць узбуджаным.

П. каханнем да каго-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыча́л, -а і -у, м.

1. -у, гл. прычаліць.

2. -а, мн. -ы, -аў. Вяроўка, канат, якім прычальваюць.

Замацаваць, кінуць, падаць п.

3. -а, мн. -ы, -аў. Месца, дзе прычальваюць.

Карабель стаіць каля прычала.

|| прым. прыча́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

даню́хацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак. (разм.).

1. Празмерна доўга і часта нюхаючы, дайсці да непрыемных вынікаў.

2. перан. Дазнацца, разведаць пра што-н. якім-н. непрыстойным спосабам.

Паліцыя данюхалася аб прыходзе партызанскага разведчыка.

|| незак. даню́хвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стэры́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Такі, у якім або на якім шляхам стэрылізацыі знішчаны мікраарганізмы. Стэрыльны бінт. Стэрыльны шпрыц. □ На другім паверсе, у асобным пакоі, сястра памагла .. [Ярашу] надзець стэрыльны халат, шапачку, павязку і палатняныя бахілы вышэй калень. Шамякін.

2. Які стаў бясплодным у выніку стэрылізацыі (у 2 знач.).

[Лац. sterilis.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сі́-і-і ‘выгук, якім спыняюць вала ці каня’ (Варл.). Няясна; параўн. укр. сі, сі‑ссі ‘выгукі, якімі адганяюць кароў’, сі‑сі ‘вокліч, якім падклікаюць ягнят’ — таксама няяснага паходжання, гл. ЕСУМ, 5, 249.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ганіяме́трыя, ‑і, ж.

Раздзел трыганаметрыі, у якім разглядаюцца спосабы вымярэння вуглоў, вызначэнне трыганаметрычных функцый і суадносіны паміж імі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

е́зджаны, ‑ая, ‑ае.

1. Прывучаны для язды, аб’езджаны. Езджаны конь.

2. Па якім многа ездзілі; наезджаны. Езджаная дарога.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

куна́к, ‑а, м.

Друг, прыяцель у каўказскіх горцаў, з якім устанаўліваюцца адносіны асобай блізкасці, гасціннасці і ўзаемнай дапамогі.

[Ад цюрк. кунак — госць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)