мі́ленькі, -ая, -ае.
1. Прыемны на выгляд, прыгожы.
Міленькае дзіця.
2. Блізкі сэрцу, дарагі, каханы.
М. дружок.
3. у знач. наз. мі́ленькі, -ага, м., мі́ленькая, -ай, ж. Каханы чалавек.
4. Ужыв. як ласкавы або фамільярны зварот.
Прынясі дроўцаў, м.
◊
Як міленькі (разм.) — без пярэчанняў, абавязкова.
Будзе працаваць як м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Мілосны ’прыемны, мілы’, мілосна ’ласкава, з любоўю, люба, міла’ (Нас.), мі́лысна ’ветліва, люба’ (Бяльк.), ст.-рус. милостный, прасл. milostьnъ. Да мі́лы (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мілагу́чны ’прыемны на слых’ (ТСБМ). Наватвор У. Дубоўкі (Каўрус, ЛіМ, 11.3.1988, 6). Магчыма, паводле польск. miłodźwięk ’гармонія’ — калькай з н.-грэч. εὐφονία ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пава́бны, ‑ая, ‑ае.
Які вабіць да сябе, прывабны, прыемны. Прыхільна хлопцы аглядалі Яе павабны гібкі стан. Купала. З губ [дзяўчыны] сама сабою збегла прыемная і павабная ўсмешка. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аздо́біцца, ‑блюся, ‑бішся, ‑біцца; зак.
Упрыгожыцца, прыбрацца, набыць прыемны выгляд. [Яблыня].. налілася вясновым сокам, набрыняла пупышкамі, распусціла маленькія лісточкі і нават ледзь-ледзь аздобілася ў белую квецень. М. Ткачоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Маляўнічы ’прыгожы, эфектны з пункту погляду мастака’ (ТСБМ). Паланізм. Параўн. польск. malowniczy ’які годны таго, каб быць перанесеным на палатно, прыемны для погляду, прыгожы, цудоўны’, ’жывы, каляровы, вобразны’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пры́смак ’дадатковы, пабочны смак, які прымешваецца да смаку чаго-небудзь’ (Растарг., ТСБМ), прысма́к ’тс’ (Байк. і Некр.), ’добры, прыемны смак’ (Нас.), таксама прысма́ка, прысма́кі ’ласункі, салодкае; смачныя, асабліва прыгатавання стравы’; ’прыправа’ (ТСБМ, Нас., Мядзв., Нік. Очерки, Гарэц., Байк. і Некр., Др.-Падб., Растарг., Бяльк., Нар. сл., Сл. ПЗБ, ТС), сюды ж прысма́чыті ’заправіць’ (З нар. сл.). Рус. при́сма́к ’прыемны смак; прыправа; ласунак’, укр. присма́ка ’прыправа; ласунак’. З польск. przysmak ’прыправа, ласунак’ (Фасмер, 3, 366). Параўн. смак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Нязг̌а́рны (незг̌а́рны) ’непрыгожы’ (ТС). Да га́рны ’добры, прыемны, прыгожы’ (гл.), пачатак слова прадстаўляе комплекс няз‑ < не + з, відаць, пад уплывам словазлучэнняў тыпу не з горшых, гл. нязго́ршы і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
музыка́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Здольны да музыкі; які тонка разумее музыку. Музыкальныя здольнасці. Музыкальная натура.
2. Прыемны для слыху; меладычны. Музыкальны голас. □ Купала як паэт вельмі даражыць музыкальным бокам паэзіі. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акве́ціць, аквечу, аквеціш, аквеціць; зак., што.
Паэт. Надаць каму‑, чаму‑н. прыгожы, прыемны выгляд пры дапамозе каго‑, чаго‑н. Не рассыплецца краса — Яна дажджом пялёсткаў белых Аквеціць новы зорны сад. Глебка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)