хваро́ба, -ы, мн. -ы, -ро́б, ж.
1. Парушэнне нармальнай дзейнасці арганізма, недамаганне.
2. перан. Дрэнная схільнасць да чаго-н.; недахоп.
Гультайства — гэта х.
|| прым. хваро́бны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Хваробныя мікробы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
апра́ксія, ‑і, ж.
Спец. Парушэнне мэтанакіраваных рухаў і дзеянняў у выніку пашкоджання розных участкаў кары галаўнога мозга.
[Ад грэч. apraxia — бяздзейнасць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
інсу́льт, ‑у, М ‑льце, м.
Вострае парушэнне мазгавога кровазвароту, якое суправаджаецца раптоўнай стратай прытомнасці і паралічамі; апаплексія.
[Ад лац. insultare — скакаць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дысацыя́цыя, ‑і, ж.
1. Распад малекул на састаўныя часткі. Тэорыя электралітычнай дысацыяцыі.
2. Парушэнне звязнасці псіхічных працэсаў.
[Ад лац. dissociatio — раз’яднанне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
верало́мства, ‑а, н.
Парушэнне клятвы, дагавору; вераломныя паводзіны. Вераломства ворага. □ Дзе хітрыкі, ліслівасць — там і вераломства. Валасевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грэхападзе́нне, ‑я, н.
У біблейскім міфічным паданні — парушэнне першымі людзьмі, Адамам і Евай, запаветаў бога. // перан. Кніжн., іран. Парушэнне грамадскіх норм паводзін, маралі і пад. Мы вышэй прывялі прыклад таго, як Энгельгардт, учыніўшы сваё народніцкае грэхападзенне, дапісаўся да таго, што «добра было б» развіваць у вёсцы адработкі! Ленін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мутня́ мутне́ ’узбоўтванне’, ’плёткі’, ’сварка, парушэнне згоды’, ’хлусня’, ’мешаніна вадкага з гушчай’ (Нас.; кобр., драг., З нар. сл., Сл. Брэс.). Рус. мутня́ ’беспарадак’, ’плёткі’, ’боль у жываце’. Да муці́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дыс... (а таксама дыз...), прыстаўка.
Абазначае парушэнне, разлад, страту чаго‑н.; адпавядае па значэнню прыстаўкам «раз...», «не...», напрыклад: дысгармонія, дыскваліфікацыя, дыслакацыя.
[Лац. dis..., грэч. dys...]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ра́на¹, -ы, мн. -ы, ран, ж.
1. Пашкоджанне тканак жывога арганізма, парушэнне яго цэласнасці.
Агнястрэльная р.
2. перан. Душэўны боль, пакуты.
Душэўная р.
|| памянш. ра́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.
|| прым. ра́навы, -ая, -ае.
Ранавая інфекцыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
попра́ние книжн., уст. тапта́нне, -ння ср., папіха́нне, -ння ср.; (гру́бае) парушэ́нне, -ння ср.; зневажа́нне, -ння ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)