апе́раны, ‑ая, ‑ае.
Які пакрыўся пер’ем; увабраўся ў пер’е. Калі ж здараўся часам выпадак такой незвычайнай важнасці, што на траву.. звальваўся з гнязда толькі што апераны верабейчык, — шчасце не мела граніц! Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
птушаня́тка, ‑а, н.
Памянш.-ласк. да птушаня; маленькае птушаня. Карэспандэнт узяў з рук хлопчыка гняздзечка, якое не мела адной сценкі. Але чацвёра ледзь апераных птушанятак змяшчаліся ў ім і разяўлялі дзюбкі. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маку́лінка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Разм.
1. Адно макавае зярнятка; макавінка.
2. перан. Крупінка, дробязь, драбніца. Памяць мела [Валя] такую, што мы толькі дзіву даваліся: усё да макулінкі раскажа. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Відаво́к ’далягляд, кругагляд’ (Гарэц., Др.-Падб., КТС). Першапачаткова лексема мела выгляд марфолага-сінтаксічнай структуры канструкцыі відзець вокам.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
стыліза́тар, ‑а, м.
Той, хто займаецца стылізацыяй (у 1 знач.), выкарыстоўвае ў творчасці прыёмы стылізацыі. Чарадзейную сілу мела Купалава адчуванне народнасці ва ўсёй яе непадманнай, недаступнай стылізатару і капіісту першапачатковай праўдзе і прыгажосці. Бярозкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гу́ма 1, ‑ы, ж.
Эластычны матэрыял, які атрымліваецца шляхам вулканізацыі каўчуку; рызіна. Каляска мела нікелевыя аглабелькі з папярочнікам, абверчаным гумай. Бядуля.
[Лац. gummi з грэч.]
гу́ма 2, ‑ы, ж.
Пухлінападобнае разрастанне тканак розных органаў, характэрнае для позніх перыядаў сіфілісу.
[Лац. gummi з грэч.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
краж, ‑а, м.
1. Ланцуг невысокіх гор. Данецкі краж.
2. Разм. Кароткі абрубак тоўстага бервяна; калода. Мела .. [лесапільня] восем вертыкальных лесапільных рам — для звычайнай распілоўкі, тры гарызантальныя — для распілоўкі вялікіх кражаў з дарагіх цвёрдых народ. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
халі́ф, ‑а, м.
Гіст. Тытул вярхоўнага духоўнага і свецкага правіцеля мусульман, які меў уладу ў шэрагу краін мусульманскага Усходу. // Асоба, якая мела гэты тытул.
•••
Халіф на час — тое, што і каліф на час (гл. каліф).
[Араб.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чарнасо́ценства, ‑а, н.
Гіст. Ідэалогія чарнасоценцаў; рэакцыйнасць і шавінізм. Лабановіч стаў за стол і пачаў пісаць невялічкае апавяданне, вельмі памяркоўнае, не было ў ім рэвалюцыйнасці, але не мела яно і нічога агульнага з чарнасоценствам. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вядру́гі ’гразкая частка дарогі’ (Сцяшк. МГ). Няясна. Магчыма, паланізм. Параўн. польск. wydrążać ’выдоўбваць’. Спачатку вядру́гі мела значэнне ’калдобіны, выбаі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)