Verbum

анлайнавы слоўнік

вы́лаяцца, ‑лаюся, ‑лаешся, ‑лаецца; зак.

Сказаць брыдкае, зняважлівае слова. — Цьфу, каб ты згарэла! — вылаяўся .. [стары] праз кашаль. — Ужо і курыць не магу. Дайшоў .. да ручкі. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шко́дна,

1. Прысл. да шкодны.

2. у знач. вык. Аб адмоўным уздзеянні чаго‑н. Курыць шкодна. □ [Ніна:] Глядзі, на сонцы вельмі не пячыся, табе шкодна! Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Табаку́р ’курэц’ (ТСБМ, Гарэц.). У выніку гаплалогіі з *табакакур (гл. табака, курыць).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перакуры́ць, ‑куру, ‑курыш, ‑курыць; зак.

Разм.

1. Зрабіць кароткі перапынак для курэння. Не даязджаючы вялікага аула, мы спыніліся перакурыць. Мікуліч.

2. што. Пакурыць, выкурыць, скурыць усё, многае.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Ку́рац ’маленькі піражок, печаны на паду’ (КЭС, лаг., Янк. III). Да курыць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дазваля́цца, ‑яецца; незак.

1. безас. Быць дазволеным. Курыць не дазваляецца. □ Вясна. Дазваляецца чытачу маляваць вясну па свайму густу. Бядуля.

2. Зал. да дазваляць (гл. дазволіць у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ку́рны ’які ацяпляецца печкай без коміна’ (ТСБМ, Сл. паўн.-зах., Сцяшк., Гарэц.). Гл. курыць ₁.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

табаку́р, ‑а, м.

Разм. Той, хто курыць табаку (у 2 знач.); курэц. Раптам чамусьці ад кніг сын адбіўся І табакурам заўзятым зрабіўся. Панчанка. За паперай заняліся [вяскоўцы], асабліва табакуры. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Кура́ль ’лучына’ (Жд. 3). Да курыць (гл.). Адносна прадуктыўнай суфіксацыі на ‑аль гл. Сцяцко, Афікс. наз., 25.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пы́пскаць ’курыць’ (ігн., Сл. ПЗБ). Гукапераймальнае, параўн. рэканструяванае Махэкам₂ (450) “^‑intensivum” у чэш. *pip‑skati ’мазаць, замазваць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)