Мігра́цыя ’перасяленне насельніцтва, перамяшчэнне жывёльных арганізмаў, элементаў, клетак; пераход капіталу з адной галіны эканомікі ў іншую’ (ТСБМ). З рус. миграция ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 77), якое з зах.-еўр. моў (паводле дзеяслова мигрировать — з ням.) < лац. migrātio ’пераход, пераезд’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

парэнхі́ма, ‑ы, ж.

Спец.

1. Асноўная тканка якога‑н. органа. Парэнхіма лёгкіх.

2. Асноўная тканка раслін, якая складаецца з клетак аднолькавага памеру.

[Ад грэч. parénchýma — напаўненне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Перакле́так, перакле́ць ’каморка ля ганку клеці’ (Нас., Касп.: паст., Сл. ПЗБ), перэкле́ць ’шырокі ганак з навесам перад дзвярамі ў клець’ (ТС). З ⁺перад‑клетак, ⁺перадклець. Да перад і клець (гл.); перэкле́тка ’перагародка паміж клеткамі’ (ТС) да пера- і кле́тка (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

клятча́ты, ‑ая, ‑ае.

1. Тое, што і клятчасты. Клятчаты абрус. Клятчатая кепка.

2. Які складаецца з клетак (у 4 знач.). Клятчатая будова рэчыва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хіці́н, ‑у, м.

Арганічнае рэчыва групы вугляводаў, якое ўваходзіць у склад знешняга покрыва членістаногіх, а таксама абалонак клетак грыбоў, некаторых відаў водарасцей і бактэрый.

[Ад лац. chitimum з грэч. chitōn — хітон.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

храматафо́р, ‑а, м.

Спец.

1. У жывёл — пігментныя клеткі ў скурным покрыве, якія абумоўліваюць здольнасць жывёл зменьваць колер.

2. Бялковае цела пратаплазмы клетак водарасцей.

[Ад грэч. chrōma — колер, фарба і phorós — носьбіт.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ша́шкі, -шак.

Гульня белымі і чорнымі кружкамі (шашкамі ў 4 знач.) на дошцы ў 64 (рускія шашкі) або ў 100 клетак (міжнародныя шашкі), якая заключаецца ў тым, што кожны з двух партнёраў імкнецца знішчыць шашкі саперніка або пазбавіць яго магчымасці рабіць хады.

Гуляць у ш.

|| прым. ша́шачны, -ая, -ае.

Ш. столік.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

красво́рд, ‑а, М ‑дзе, м.

Гульня-задача, у якой фігуру з перакрыжаванымі радамі клетак патрэбна запоўніць літарамі так, каб па вертыкалях і гарызапталях атрымаліся пэўныя словы. Разгадаць красворд.

[Англ. cross-word.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

амярцві́ць, ‑влю, ‑віш, ‑віць; зак., каго-што.

1. Выклікаць амярцвенне клетак, тканак і пад.

2. перан. Пазбавіць цікавага, жывога зместу. Амярцвіць цікавую справу.

3. перан. Пакінуць без выкарыстання, ужывання. Амярцвіць капітал.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абсемяне́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. абсемяняць — абсемяніць.

2. Дзеянне і стан паводле дзеясл. абсемяняцца — абсемяніцца (у 1 знач.).

3. Збліжэнне мужчынскай і жаночай палавых клетак у працэсе апладнення.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)