біягенеты́чны, ‑ая, ‑ае.

У выразе: біягенетычны закон — паўтарэнне ў індывідуальным развіцці (антагенезе) арганізма галоўных этапаў гістарычнага развіцця (філагенезу) усяго рада продкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

няўхі́льны, -ая, -ае.

1. Які не мае адхіленняў ад чаго-н.; пастаянны.

Н. рост вытворчасці.

2. Такі, што нельга парушыць, які не падлягае адвольнаму змяненню; абавязковы.

Н. закон.

3. Непазбежны, які вынікае з абставін; немінучы.

Над кожным злачынцам звісае няўхільная кара.

|| наз. няўхі́льнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

улады́ка, ‑і, м.

1. Архірэй, мітрапаліт. Духоўныя ўладыкі з’яўляліся не толькі буйнейшымі феадаламі-прыгоннікамі, але і пастаянна займаліся гандлёвай і ліхвярскай дзейнасцю. Алексютовіч.

2. Тое, што і уладар. І чуем песні, крык: «Уладыка свету — Праца. Хай згіне капітал, вайна яму! пажар!» Чарот. — Хто закон тут? Я закон! Я ўсяму ўладыка... — Хоча вымавіць Ціхон, Ды не вяжа лыка. Бялевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

установле́ние ср.

1. (действие) устанаўле́нне, -ння ср.; вызначэ́нне, -ння ср.; нала́джванне, -ння ср.; выяўле́нне, -ння ср.; см. установи́ть;

2. (то, что установлено) устанаўле́нне, -ння ср.; (закон) зако́н, -ну м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

трактава́ць I несов.

1. трактова́ть, рассма́тривать, расце́нивать;

т. па-сво́йму — трактова́ть (рассма́тривать, расце́нивать) по-сво́ему;

2. (истолковывать) трактова́ть; толкова́ть;

т. зако́н — трактова́ть зако́н

трактава́ць II несов., обл. (угощать) по́тчевать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скасава́ць сов.

1. (закон, распоряжение) упраздни́ть; отмени́ть;

2. (договор, брак) расто́ргнуть;

3. юр. касси́ровать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аліме́нты, ‑аў; адз. няма.

Сродкі, якія выплачваюцца на ўтрыманне непрацаздольных дзяцей ці бацькоў асобамі, якія звязаны з імі адносінамі роднасці. Плаціць аліменты, Атрымліваць аліменты. Закон аб аліментах.

[Ад лац. alimentum — утрыманне, харчаванне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бяспа́мятны, ‑ая, ‑ае.

Які мае вельмі слабую памяць; няпамятлівы. Алеся лаюць за [божы] закон: — Ото бяспамятны дурніца! Бадай ты спрогся быў, тупіца! — Смяюцца, строяць з хлопца кпіны. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узаемавы́ручка, ‑і, ДМ ‑чцы, ж.

Узаемная выручка. Падполле зводзіць разам розных людзей. Потым яны на ўсё жыццё застаюцца сябрамі. Узаемавыручка і сяброўства — залаты закон падполля. Дзенісевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Канстыту́цыя ’асноўны закон дзяржавы’, ’будова арганізма, склад цела’ (ТСБМ) кансцітуцыя (Яруш.). Ст.-бел. конституция, констытуция, констытуцыя ’укладанне, устанаўленне’ (XVI ст.), са ст.-польск. konstytucja, якое з лац. cōnstitūtiō ’устанаўленне’, ’арганізацыя, стан’ (Слаўскі, 2, 431; Булыка, Запаз., 167).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)