зяле́на-...
Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:
1) зялёны (у 1 знач.), з зялёным адценнем, напр.: зялёна-блакітны, зялёна-буры, зялёна-жоўты, зялёна-карычневы;
2) зялёны (у 1 знач.), у спалучэнні з іншым асобным колерам, напр.: зялёна-белы, зялёна-чырвоны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вяшчу́н, вешчуна, м.
1. Прадказальнік, прадракальнік. Вяшчун буры. Вяшчун прарочы. Вецер-вяшчун.
2. Тое, што і вяшчальнік (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гарачэ́ць, ‑эе; незак.
Разм. Станавіцца больш гарачым. Буры злосныя гудзелі Золкай сцюжаю сваёй, Толькі сэрцы гарачэлі у раскованых людзей. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фенакі́т, ‑у, М ‑кіце, м.
Спец. Празрысты, бясколерны ці слаба афарбаваны ў вінна-жоўты, ружовы, буры колер мінерал класа сілікатаў.
[Ад грэч. phenax, phenakos — падманшчык.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бурава́ты, ‑ая, ‑ае.
Які мае злёгку буры колер. Праходзіць хвіліна-дзве, і ў святле ад кастра паказаўся здаравенны бураваты ганчак. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пы́льны пы́льный;
~ная ану́ча — пы́льная тря́пка;
~ная даро́га — пы́льная доро́га;
○ ~ныя бу́ры — пы́льные бу́ри
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
на́крыж, прысл.
Крыжападобна, як крыж. Перавязаць накрыж. Скласці рукі накрыж. □ Покатам ляжалі выносныя сосны, ляжалі ўдоўж і накрыж, як пасля якой буры. Пестрак.
•••
Крыж-накрыж гл. крыж.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вал¹, -а, мн. валы́, -о́ў, м.
1. Доўгі высокі земляны насып.
Крапасны в.
2. Высокая хваля.
Дзявяты в. (самая моцная і небяспечная хваля ў час марской буры, паводле старадаўніх уяўленняў — пагібельная для мараплаўцаў). Агнявы в. (перан.: пра вельмі моцны артылерыйскі абстрэл пазіцый, які паслядоўна перамяшчаецца).
|| прым. ва́льны, -ая, -ае (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зі́мні, ‑яя, ‑яе.
Тое, што і зімовы. Зімні вечар. Зімняе адзенне. □ Сціхлі песні зімняй буры. Колас. — [Партызаны] цяпер за гарэлымі балотамі, на Ласіным востраве. Там у іх — зімні лагер, — адказала дзяўчына. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жалязня́к 1, жалезняку, м. (толькі з азначэннем).
Жалезная руда. Буры жалязняк. Чырвоны жалязняк. Магнітны жалязняк.
жалязня́к 2, жалезняка, м.
Абл. Рыдлёўка. — Поле сваё яна жалезняком ускапала? Ускапала... Зямлянку сабе зрабіла? Зрабіла... Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)