разагрэ́цца, ‑грэюся, ‑граешся, ‑граецца; зак.
Стаць цёплым, гарачым; нагрэцца. Жалеза разагрэлася. // Зноў стаць гарачым. Суп разагрэўся. // Разм. Адчуць цяпло ў сваім целе, сагрэцца. Разагрэліся хлопцы, на ўсё забылі. Кіпіць работа... Нядзведскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пераста́ча, трэстамі ’перахват’ (саліг., Нар. словатв.), рус. пск., цвяр. перестачиться ’супраціўляцца, упірацца’. Да пера- і стачыць (гл.) ці пера і стаць (< -statja).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нагуля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -я́ны; зак.
1. што і чаго. Пасучыся, стаць тлустым, прыбавіць у вазе (пра жывёлу).
Н. тлушчу.
2. што. Гуляючы, набыць што-н. (разм.).
Н. апетыт.
3. каго-што. Стаць цяжарнай, нарадзіць дзіця, не будучы замужам (разм., груб.).
4. Правесці нейкі час гуляючы (разм.).
Не вельмі тут нагуляеш.
|| незак. нагу́льваць, -аю, -аеш, -ае (да 1—3 знач.).
|| наз. нагу́л, -у, м. (да 1 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
скаламу́ціцца, ‑муціцца; зак.
Стаць мутным, узбоўтаным. Скаламуціўся пясок, Сом спалохаўся і ўцёк. Дзеружынскі. // перан. Стаць няясным, цьмяным. Думкі ў галаве скаламуціліся, але.. [Юлька] нагнала, схапіла Ягора за руку і разгубілася яшчэ больш. Карамазаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
удаскана́ліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; зак.
1. Стаць больш дасканалым, больш дакладным.
2. Павысіць, палепшыць сваё майстэрства ў якой‑н. галіне, авалодаць тонкасцямі яго. // Развіцца, стаць вельмі ўспрымальным, вострым (пра пачуцці і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
асты́ць і асты́нуць, -ну, -неш, -не; асты́ў, асты́ла; асты́нь; зак.
1. гл. стыць.
2. перан. Стаць спакайнейшым, абыякавым да каго-, чаго-н.
А. да хакея.
|| незак. астыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
укараці́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ро́ціцца; зак.
Стаць карацейшым (у 1 і 3 знач.).
Цень укараціўся.
З надыходам зімы дні ўкараціліся.
|| незак. укаро́чвацца, -аецца.
|| наз. укарачэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
уключы́цца, -ючу́ся, -ю́чышся, -ю́чыцца; зак., у што.
Далучыцца да чаго-н.; стаць удзельнікам чаго-н.
Станок уключаўся аўтаматычна.
У. ў размову.
|| незак. уключа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. уключэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
учасці́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -і́цца; зак.
Стаць больш частым (у 3 і 4 знач.).
Учасціліся раннія замаразкі.
Рытм сэрца ўчасціўся.
|| незак. учашча́цца, -а́ецца.
|| наз. учашчэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
папрэ́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -э́е; зак.
Сапрэць, сапсавацца ад сырасці і цяпла або стаць запалёным ад перагравання і поту (пра скуру).
Сена папрэла.
Пад пахамі папрэла (безас.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)