стаха́навец, ‑наўца, м.
Рабочы — наватар вытворчасці, які дабіўся высокай прадукцыйнасці працы (назва, пашыраная ў СССР у 30–40 гг.). // Перадавы працаўнік. Ніканор — адзін з лепшых стаханаўцаў у калгасе. Бядуля.
[Ад уласн. імя.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цыркуля́ршчык, ‑а, м.
Рабочы, які абслугоўвае цыркулярку. А яшчэ ўспамінае ён [Максім] даўняе лета, Ціха шэсце ідзе пахавальнае. Гэта У пуць астатні праводзяць Міколу сябры — Цыркуляршчыкі, рамшчыкі і слесары. Зарыцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шапава́л, ‑а, м.
Уст. Майстар, які вырабляе валеннем шэрсці капелюшы і іншыя рэчы. Адсюль, сталіца шапавалаў — Дрыбін, За небасхіл бягуць мае сляды. Гаўрусёў. // Рабочы, які працуе на шапавальнай машыне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Маста́к ’творчы работнік у галіне выяўленчага мастацтва’, ’той, хто дасягнуў высокай дасканаласці ў сваёй справе’ (ТСБМ, Нас., Касп., Бяльк.; паўд.-усх., КЭС). Укр. (Катлярэўскі) маста́к, рус. масто́к, пск. маста́к ’рабочы, які ведае справу і кіруе’. Утворана ад рус. мастер шляхам замены суфікса ‑ер на ‑ак. У бел. мову ў савецкі перыяд увайшло ў якасці семантычнай (сэнсавай) калькі (Крукоўскі, Уплыў, 151).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трудано́шка ‘скураная сумка для грошай’ (Шат.). Першапачаткова, відаць, *трутаношка, параўн. рус. трутоно́ша, трудоно́ша ‘скураная сумачка, у якой насілі крэсіва, крэмень і трут’, пазней у выніку дээтымалагізацыі — трудоно́ска ‘швейны рабочы кашэль, сумка для швейнага прыбора, прылады, апарата’. Да трут, гл. Параўн. аналагічнае па ўтварэнні тырбано́шка ‘скураная машна для грошай, якую носяць на поясе’ (Бяльк.), відаць, у выніку збліжэння з торба, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
двухта́ктавы, ‑ая, ‑ае.
1. Які працягваецца два такты. Двухтактавая паўза.
2. Такі, у якім рабочы працэс ажыццяўляецца за два хады поршня, за два такты (пра рухавік унутранага згарання). Двухтактавы рухавік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кваліфікава́ны, ‑ая, ‑ае.
Які мае кваліфікацыю (у 2 знач.); умелы, вопытны. Кваліфікаваны рабочы. Кваліфікаваны ўрач. // Выкананы, зроблены ўмела, з веданнем справы. Кваліфікаваны пераклад. // Які патрабуе спецыяльных ведаў, падрыхтоўкі. Кваліфікаваная праца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
накла́дчык, ‑а, м.
У вытворчасці — той, хто накладвае што‑н. Па дровах і між дроў дзесяткамі сходаў тупалі.. рабочыя-вартаўнікі, накладчыкі. Гартны. // Рабочы, які кладзе лісты паперы ў друкарскую машыну.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спла́ўшчык, ‑а, м.
Рабочы, які займаецца сплавам лесу. Цяпер на дапамогу сплаўшчыкам прыйшла разнастайная і дасканалая тэхніка, але без вопыту і ўмення адна тэхніка была б, вядома, бяссільная. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стро́пальшчык, ‑а, м.
Рабочы, які абслугоўвае строп 1 (у 2 знач.). Затаіў Жорка крыўду на свайго стропальшчыка Роберта. Ну, напарніка свайго, які стаіць унізе і чапляе на кран грузы. Беразняк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)