квакта́нне і квахта́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. квактаць, квахтаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. З усіх бакоў чуцён быў мышыны піск, квактанне жаб, шапаценне. Мурашка. Падыходзячы да сасняку, мы пачулі квахтанне глушцоў, пачулі, як яны пералятаюць з месца на месца — верныя адзнакі такавішча. Гавеман.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мага́,

У выразе: як мага — а) ужываецца ў спалучэнні з выш. ст. прыслоўя для надання яму значэння найвышэйшай ступені. Снедаючы, Юрка хацеў толькі аднаго — як мага хутчэй вырвацца з дому. Карпаў; б) колькі ёсць сілы, магчымасцей. Забылі ўсё яны на свеце І, як мага, бягуць, смяюцца. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мазу́рка 1, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Польскі нацыянальны танец з трохдольным тактам, а таксама музыка да гэтага танца. Пальцы Скашынскага забарабанілі па стале жвавей. Яны выстуквалі лёгкі матыў мазуркі. Чарнышэвіч. // Музычны твор у рытме гэтага танца. Мазуркі Шапэна.

[Ад польск. mazurek.]

мазу́рка 2,

гл. мазуры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

начава́ць, ‑чую, ‑чуеш, ‑чуе; незак.

Спаць дзе‑н. усю ноч. Дома [хлопцы] выпілі па кубку малака з хлебам ды падаліся на вышкі. Цяпер яны начавалі на вышках, над хатай. Якімовіч. Сёння.. [Алег з бацькам] начавалі ў вялізным бары, які стаяў ля крутой лукавіны Дрыгвянкі. Гамолка.

•••

Дняваць і начаваць гл. дняваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

неміну́часць, ‑і, ж.

Уласцівасць немінучага; непазбежнасць. Аўгіня спакойна, як чалавек, упэўнены ў немінучасці ліха, гадала, з якога боку і з якой сілай наваліцца на яе гэта ліха. Колас. У немінучасці.. змен ужо ніхто не сумняваўся, і спрачаліся толькі аб тым, калі і якія яны будуць. Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

парэ́паны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Патрэсканы, шурпаты. Аксіння працягнула да Евы рукі: былі яны парэпаныя, мазолістыя ад цяжкай работы. Асіпенка. [Толік] стаяў.. і цёр адна аб адну свае босыя, парэпаныя ногі — кусалі камары. Капыловіч. Пры вуліцы тырчалі два парэпаныя счарнелыя слупкі, што нейкім цудам уцалелі ад плота. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўстаўля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., што.

Уставіць усё, многае. Яны з Праксэдай яе агледзелі, пазатыкалі пакуллем пазы, якія аж свіціліся, паўстаўлялі шыбы, пабялілі сцены, печ, і хатка стала падобна на чалавечае жытло. Сабаленка. На трэці дзень прыйшлі падводы. Ўсе сваякі папрыязджалі, І двор вазамі паўстаўлялі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

плыве́ц, плыўца, м.

1. Той, хто плавае; той, хто ўмее плаваць. Яны кінуліся ў адзежы ў глыбокія воды ракі. Каляда быў добрым плыўцом. Гурскі. // Спартсмен, які займаецца плаваннем.

2. Уст. Той, хто плавае на якім‑н. судне. Не ведаюць плыўцы пакоры, Калі ідуць у смелы рэйд. Пушча.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рабаці́ністы, ‑ая, ‑ае.

З рабаціннем. Жонка Міхея, Лізавета, высокая і сухаватая, з дробнымі рысамі твару, кірпатая і рабаціністая, несла ўжо на стол буракі, і яны смачна пахлі мясам, перцам, кменам. Ермаловіч. На гэты брэх з дзвярэй зашклёнай веранды высунуўся рабаціністы тварык дзяўчынкі гадкоў на шэсць. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разво́жаны, ‑ая, ‑ае.

Абл. Разбіты, размешаны на куламесу, кісель (пра гразь, гразкую дарогу). Сярод чорнай развожанай гразі бліскалі лужыны, яны адбівалі ў сабе хмурнае неба, вуліцу, перакуленыя ўніз верхавінамі дрэвы. Арабей. // Пакрыты мокрай граззю, брудам. Мірончык скакаў з дзеркачом пад нагою па мокрай развожанай падлозе. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)