зляце́ць, злячу́, зляці́ш, зляці́ць; зляці́; зак.
1. Летучы, спусціцца.
Верабей зляцеў з куста.
2. Упасці зверху (разм.).
З. з ганка.
Паперы зляцелі са стала.
3. Узляцеўшы, пакінуць якое-н. месца, вылецець куды-н. далёка.
Птушкі некуды зляцелі.
Прыказка зляцела з вуснаў (перан.).
|| незак. злята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ад’е́хаць, -е́ду, -е́дзеш, -е́дзе; -е́дзь; зак.
1. Паехаўшы, аддаліцца на нейкую адлегласць.
А. ад сяла кіламетраў пяць.
2. Паехаць куды-н., пакінуць дом (горад, вёску і пад.).
А. на поўнач.
3. Зрушыцца з месца, адсунуцца, перастаць шчыльна прылягаць (разм.).
Засаўка ад’ехала.
|| незак. ад’язджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прысла́ць, прышлю́, прышле́ш, прышле́; прышлём, прышляце́, прышлю́ць; прышлі́; прысла́ны; зак.
1. каго-што. Даставіць праз каго-н. або поштай.
П. пасылку. П. падарунак.
2. каго (што). Накіраваць куды-н. з якой-н. мэтай.
П. пасыльнага.
|| незак. прысыла́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. прысы́лка, -і, ДМ -лцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыто́к, -а і -у, м.
1. -у, каго-чаго. Прыліў, паступленне чаго-н. куды-н. у вялікай колькасці.
П. свежага паветра.
П. крыві.
П. сродкаў.
2. -а, мн. -і, -аў. Рака, якая ўпадае ў другую раку.
Прытокі Дняпра.
|| прым. прыто́чны, -ая, -ае і прыто́кавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
укаці́ць, укачу́, уко́ціш, уко́ціць; уко́чаны; зак.
1. што ў што. Коцячы, упхнуць.
У. калёсы ў гумно.
2. перан., што каму. Зрабіць, учыніць што-н. непрыемнае (разм.).
У. вымову прагульшчыку (аб’явіць у загадзе).
3. Уехаць куды-н. (разм.).
У. у двор на кані.
|| незак. уко́чваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
уцячы́², уцяку́, уцячэ́ш, уцячэ́; уцячо́м, уцечаце́, уцяку́ць; уцёк, уцякла́, -ло́; уцячы́; зак.
1. Паспешліва пайсці адкуль-н., бягом накіравацца куды-н.
У. з дому.
2. Пайсці тайком адкуль-н., выратавацца ўцёкамі.
Мядзведзь зрабіў падкоп і ўцёк у лес.
У. з палону.
|| незак. уцяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хіну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; незак.
1. Нахіляцца, нагінацца.
Куды вецер, туды і дрэва хінецца.
2. перан. Мець ахвоту да чаго-н., захапляцца чым-н.
Х. да навукі.
3. перан. Мець цягу да каго-н., сімпатызаваць каму-н.
Хлопчык больш хінуўся да дзеда.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пазаса́джваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. Засадзіць чым‑н. усё, многае. Павасаджваць клумбы кветкамі.
2. Разм. Пасадзіць прымусова — усіх, многіх куды‑н.
3. за што. Разм. Прымусіць займацца чым‑н. усіх, многіх. Пазасаджваць дзяцей за ўрокі.
4. Разм. Засунуць, уткнуць куды‑н. усё, многае. Каб не забыць, [шафёр] пазасаджваў канверты перад сабой за ветравое шкло і выруліў машыну на дарогу. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зла́зіць 1, злажу, злазіш, злазіць.
Незак. да злезці.
зла́зіць 2, злажу, злазіш, злазіць; зак.
1. Узлезшы на што‑н. або спусціўшыся куды‑н., пабыць там і вярнуцца назад. Злазіць на гарышча. Злазіць у склеп.
2. Засунуць куды‑н. руку (рукі), каб узяць што‑н. Гаспадыня злазіла ў кубел, адрэзала лусту сала і каўбасы, выцягнула агурок і ўсё гэта падала Раі. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запрашэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле дзеясл. запрашаць — запрасіць (у 1, 2 знач.).
2. Просьба, прапанова з’явіцца куды‑н., зрабіць што‑н. За стол селі не ўсе: суседкі ад запрашэння ветліва адмовіліся і прымасціліся на лаве. Шамякін. // Пісьмо або запіска з просьбай з’явіцца куды‑н., зрабіць што‑н. Разаслаць запрашэнні. □ Лабановіч прызнаўся, што рэдактар прыслаў яму запрашэнне прыстаць на работу ў рэдакцыю. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)