устано́ўка, -і, ДМ -но́ўцы, ж.
1. гл. устанавіць.
2. мн. -і, -но́вак. Устаноўлены дзе-н. механізм, прыстасаванне.
Буравая ў.
3. мн. -і, -но́вак. Мэтавая накіраванасць, арыенціроўка на што-н.
У. на высокую якасць прадукцыі.
Творчая ў. пісьменніка.
4. -і, -но́вак. Накіроўваючае ўказанне, дырэктыва.
Даць, атрымаць устаноўку.
|| прым. устано́вачны, -ая, -ае (да 1, 3 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
характарызава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак., каго-што.
1. Даць (даваць) характарыстыку каму-, чаму-н.
Х. вучня з боку паводзін.
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Выявіць (выяўляць) адметную рысу, асаблівасць каго-, чаго-н.
Яго характарызуе чуласць да людзей.
Нашу літаратуру характарызуе дэмакратычнасць.
|| зак. таксама ахарактарызава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
накармі́ць, ‑кармлю, ‑корміш, ‑корміць; зак., каго.
Даць дастатковую колькасць ежы; наталіць чый‑н. голад. Накарміць госця. Накарміць каня. Накарміць пірагамі. □ Узяліся меншыя браты абед варыць: зарэзалі вала, разабралі і зварылі. Самі наеліся і брата накармілі. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заканапа́ціць, ‑пачу, ‑паціш, ‑паціць; зак., што.
1. Шчыльна заткнуць чым‑н. дзіркі, шчыліны. Заканапаціць сцены. □ Стары Банэдык згадзіўся даць .. човен, нават заканапаціў яго і пасмаліў. Чарнышэвіч.
2. перан. Разм. Пасадзіць у турму, саслаць, загнаць куды‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
размаро́зіць, ‑рожу, ‑розіш, ‑розіць; зак., каго-што.
1. Вывесці з замарожанага стану, даць магчымасць адтаць чаму‑н. Размарозіць ягады. Размарозіць халадзільнік.
2. перан. Зноў пусціць у абарот, у эксплуатацыю (сродкі, запасы сыравіны і пад.). Размарозіць крэдыты.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самаадво́д, ‑у, М ‑дзе, м.
Матываванае адхіленне сваёй кандыдатуры ад вылучэння на якую‑н. выбарную пасаду. Калі на сходзе назвалі яго [Барашкіна] прозвішча для ўнясення ў спісы для тайнага галасавання, ён спачатку разгубіўся, паспрабаваў даць самаадвод. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фальшы́васць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць фальшывага. [Лабановіч] адчувае фальшывасць свайго становішча, але хоча паспрачацца з суседкаю. Колас.
2. Тое, што і фальш (у 1, 2 знач.). Не даць Сябе самога выкрасці, У пахвальбе фальшывасць разгадаць. І. Калеснік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сда́ча ж.
1. (действие) зда́ча, -чы ж., здава́нне, -ння ср.;
сда́ча го́рода зда́ча го́рада;
сда́ча экза́менов зда́ча экза́менаў;
сда́ча кварти́ры в наём зда́ча (здава́нне) кватэ́ры ў наём;
2. (деньги) зда́ча, -чы ж., рэ́шта, -ты ж.;
◊
дать сда́чи а) даць рэ́шты; б) перен., разг. даць зда́чы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Падаяна ’перадача’ (Мат. Гом.), падая́нак ’падарунак’ (Сцяшк. Сл.), пада́янка ’міласціна’ (Жыв. сл., валож.), падае́нне ’тс’ (Мат. Гом.). Да даць (гл.). Утворана ад залежнага дзеепрыметніка на ‑н‑ дзеяслова *падаяць ’пада́ць’ (параўн. падаяць у Насовіча, ст.-рус. падаяць > падаяние (XII ст.). Гом. падае́нне, відаць, пранікненне з рус. тэрыторыі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нака́з, -зу м.
1. нака́з; наставле́ние ср.;
ён заўсёды выко́нваў н. ба́цькі — он всегда́ выполня́л нака́з (наставле́ние) отца́;
2. разг.: даць н. переда́ть, извести́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)