Verbum

жанчы́на, ‑ы, ж.

1. Асоба, па полу супрацьлеглая мужчыну. Працавітая жанчына. Жанчына-маці. // Асоба жаночага полу як увасабленне пэўных асаблівасцей, якасцей. Паступова ў ёй абуджалася жанчына. □ Ззаду .. [Віктара] стаяла яшчэ даволі маладая жанчына з прыгожым тварам. Даніленка. // Асоба жаночага полу, якая была або знаходзіцца замужам. Наперадзе спяваюць дзяўчаты, ззаду, расцягнуўшыся на дарозе, ідуць, гамоняць і смяюцца жанчыны. Ракітны.

2. Разм. Жонка. Сам Гурба стаіць адзінокі Няма яго вернай жанчыны. Колас.

ко́нсул, ‑а, м.

1. Службовая асоба дыпламатычнага ведамства, якая прадстаўляе і абараняе прававыя і эканамічныя інтарэсы сваёй дзяржавы і яе грамадзян перад уладай другой дзяржавы.

2. У Старажытным Рыме — тытул кожнай з дзвюх выбарных вышэйшых службовых асоб. // Асоба, якая мела гэты тытул.

3. Тытул кожнай з трох асоб, надзеленай неабмежаванай выканаўчай уладай у Францыі з часу перавароту Напалеона Банапарта да абвяшчэння яго імператарам. // Асоба, якая мела гэты тытул.

[Лац. consul — саветнік.]

даве́раны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад даверыць.

2. у знач. прым. Надзелены давер’ем. Аксён Каль выступаў ад грамады як давераная асоба. Колас.

3. у знач. наз. даве́раны, ‑ага, м. Асоба, якая дзейнічае па чыім‑н. даручэнні. Выбраць давераных. Давераны ў справах.

дыкта́тар, ‑а, м.

1. Асоба, якая карыстаецца неабмежаванай уладай у кіраванні дзяржавай. // перан. Пра таго, хто ігнаруе калегіяльнасць, дапускае грубае адміністраванне.

2. У Старажытным Рыме — службовая асоба, якая прызначалася сенатам у выпадку знешняй або ўнутранай небяспекі для дзяржавы і мела неабмежаваныя паўнамоцтвы.

[Лац. dictator.]

білецёр, ‑а, м.

Службовая асоба, якая кантралюе ўваходныя білеты ў кіно, тэатрах, музеях і інш. установах.

выліча́льнік, ‑а, м.

1. Асоба, якая займаецца вылічэннямі. Вылічальнік канструктарскага бюро.

2. Прыбор, які робіць вылічэнні.

адыёзны, ‑ая, ‑ае.

Кніжн. Які выклікае краіне адмоўныя адносіны да сябе; крайне адмоўны, непажаданы. Адыёзная асоба.

[Ад лац. odiosus — ненавісны, агідны.]

аўтаінспе́ктар, ‑а, м.

Службовая асоба, якая занята наглядам за правільнасцю аўтамабільнага і інш. руху на дарогах.

імператры́ца, ‑ы, ж.

1. Вышэйшы тытул манархіні (царыцы). // Асоба, якая мае гэты тытул.

2. Жонка імператара.

ка́йзер, ‑а, м.

Імператар у «Свяшчэннай Рымскай імперыі» і Германскай імперыі. // Асоба, якая мае гэты тытул.

[Ням. Kaiser ад лац. caesar — цар, цэзар.]