прапячы́, -пяку́, -пячэ́ш, -пячэ́; -пячо́м, -печаце́, -пяку́ць; -пёк, -пякла́, -ло́; -пячы́; -пе́чаны; зак., што.
1. Даць спячыся да поўнай гатоўнасці.
П. мяса.
2. Прапаліць чым-н. моцна нагрэтым.
П. дзірку ў дошцы.
3. Правесці які-н. час, пекучы што-н.
Усю ноч прапяклі хлеб.
|| незак. прапяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пэ́ўны, -ая, -ае.
1. Дакладна вызначаны, прызначаны.
Сустрэцца ў пэўным месцы.
2. Ясны, несумненны.
Даць п. адказ.
3. Некаторы, той ці іншы.
У працы выяўлены пэўныя недахопы.
4. Такі, якому можна даверыцца, надзейны.
П. чалавек.
Пэўная схованка.
5. Упэўнены, цвёрды.
Ісці пэўным крокам.
|| наз. пэ́ўнасць, -і, ж. (да 1, 2, 4 і 5 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
даба́віць, -ба́ўлю, -ба́віш, -ба́віць; -ба́ўлены; зак., каго-што і чаго.
1. Даць, наліць, насыпаць і пад. дадаткова, звыш таго, што маецца, што прызначана, або папоўніць тое, чаго не стае.
Д. вады.
Д. солі ў халаднік.
2. Сказаць або напісаць у дадатак.
Д. некалькі слоў да пісьма.
Усё зразумела, д. нечага.
|| наз. дабаўле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
То́рнуць ’штурхнуць, піхнуць’ (Юрч., Жд. 2), ’ткнуць, даць’ (Юрч., Жд. 3, Сл. ПЗБ), ’апусціць, усадзіць’ (Сл. ПЗБ), ’аддаць грошы’ (гарад., Нар. ск.). Відаць, дзеяслоў на ‑ну‑ ад імітатыва тор 3 (гл.); менш верагодна ад торкнуць (гл.), шляхам спрашчэння спалучэння зычных у сярэдзіне слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
разде́лать сов.
1. (о земле) разрабі́ць, урабі́ць;
2. (обработать) вы́рабіць; (окрасить) пафарбава́ць, размалява́ць;
разде́лать шкаф под дуб вы́рабіць (пафарбава́ць) ша́фу пад дуб;
3. (тушу животного) разабра́ць;
4. (расширить) спец. разрабі́ць, пашы́рыць;
5. перен., прост. даць ды́хту (чо́су);
◊
разде́лать под оре́х даць ды́хту (чо́су);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адшкадава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., што.
Разм.
1. Даць, шкадуючы, ашчаджаючы. Гною, бывала, — як ні мала ў хляве, — пад бульбу ледзь наскрабеш, а пад лён гаспадар адшкадуе. Палтаран.
2. Пакінуць шкадаваць, не шкадаваць болей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аблічы́ць, ‑лічу, ‑лічыш, ‑лічыць; зак., каго-што.
1. Ашукаць пры падліку, даць менш, чым належыць. Аблічыць пакупніка.
2. Разм. Зрабіць падлік, палічыць што‑н. Дарогі, цёмныя дарогі! Хто вас аблічыць? Хто вас змерыць? Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абрысава́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; зак., каго-што.
1. Абвесці рыскай, абчарціць. Вутрым памаўчаў. — Яны гэта, бабы, могуць... Ручку.. [сынаву] абрысавала мне ў другім пісьме. Брыль.
2. Даць характарыстыку каму‑, чаму‑н.; абмаляваць, апісаць. Абрысаваць абставіны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пастражэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.
Стаць строгім, стражэйшым. Голас Якімца пастражэў. Трэба было перапыніць Яўгена, не даць пагаварыць непатрэбшчыны. Савіцкі. Выпадак з Чахоніным насцярожыў не толькі брыгадзіра. Кожны член брыгады неяк схамянуўся, пастражэў. Лось.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
празва́ць, ‑заву, ‑завеш, ‑заве; ‑завём, ‑завяце; зак., каго-што.
Даць мянушку. Сын быў рыжы, і яго яшчэ малым празвалі Рыжы Пятрук. Карпюк. У Малінаўцы.. [Юзіка] за высокі рост, сілу і грубы голас празвалі Громам. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)