лі́вер, -у, м.

Прадукт з печані, лёгкага, сэрца, селязёнкі забойнай жывёлы.

|| прым. лі́верны, -ая, -ае.

Ліверная каўбаса.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Се́рца ‘сэрца’ (Бяльк., Сл. ПЗБ), се́рцэ ‘сэрца’, ‘гнеў’, ‘прыхільнасць’ (Нас.), ‘сэрца’, ‘гнеў’ (Пятк. 2), ‘сэрца’, ‘стрыжань’, ‘біла звана’ (ТС), ст.-бел. сердце ‘сэрца’ (Альтбаўэр), серъдце ‘тс’ (Скарына; паводле Карскага (1, 256) — “графічнае ъ”), серцо ‘тс’ (Карскі 1, 172); сюды ж серцаві́на ‘стрыжань, цвёрдая драўніна’ (Бяльк., Мат. Гом., брасл., Сл. ПЗБ). На пэўнай частцы моўнай тэрыторыі ўжываецца паралельна з сэ́рца (гл.), параўн. sérce альбо siérce (Пятк. 2).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

стук¹, -у, м.

1. Кароткі адрывісты гук, шум ад удару, ад падзення цвёрдых прадметаў.

С. сякеры аб бервяно.

2. Удар, які апавяшчае аб прыходзе або просьбе дазволіць зайсці.

С. у акно.

Увайсці са стукам.

3. Шум, які ўтвараецца рытмічнымі скарачэннямі сэрца.

Слухаць с. сэрца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ве́на, -ы, мн. -ы, вен, ж.

Крывяносны сасуд, па якім кроў рухаецца да сэрца.

|| прым. вяно́зны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пацю́кваць

‘удараць каго-небудзь, што-небудзь, у што-небудзь, чым-небудзь, утвараючы гук; біцца, пульсаваць (пра сэрца)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. пацю́кваю пацю́кваем
2-я ас. пацю́кваеш пацю́кваеце
3-я ас. пацю́квае пацю́кваюць
Прошлы час
м. пацю́кваў пацю́квалі
ж. пацю́квала
н. пацю́квала
Загадны лад
2-я ас. пацю́квай пацю́квайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час пацю́кваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

шунтава́ць

‘у медыцыне і фізіцы далучаць шунт да пашкоджанага ўчастка чаго-небудзь (шунтаваць сэрца, шунтаваць электрамагнітны ланцуг)’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. шунту́ю шунту́ем
2-я ас. шунту́еш шунту́еце
3-я ас. шунту́е шунту́юць
Прошлы час
м. шунтава́ў шунтава́лі
ж. шунтава́ла
н. шунтава́ла
Загадны лад
2-я ас. шунту́й шунту́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час шунту́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

выцю́кваць

‘удараць па чым-небудзь, стараючы гук; рабіць што-небудзь, удараючы, стукаючы чым-небудзь; біцца, пульсаваць (пра сэрца)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. выцю́кваю выцю́кваем
2-я ас. выцю́кваеш выцю́кваеце
3-я ас. выцю́квае выцю́кваюць
Прошлы час
м. выцю́кваў выцю́квалі
ж. выцю́квала
н. выцю́квала
Загадны лад
2-я ас. выцю́квай выцю́квайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час выцю́кваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

а́стма, -ы, ж.

Хвароба бронхаў або сэрца, якая праяўляецца прыступамі задышкі.

Бранхіяльная а. (спазмы бронхаў).

|| прым. астматы́чны, -ая, -ае (спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перадсэ́рдзе, -я, мн. -і, -яў, н. (спец.).

Адна з дзвюх камер сэрца.

Правае п.

Левае п.

|| прым. перадсэ́рдзевы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сло́дыч, -ы, ж. (разм.).

1. Салодкі смак.

Такая с., есці немагчыма.

2. перан. Прыемнае адчуванне; асалода.

Сэрца ведае с. мар.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)