асляпі́ць, асляплю́, асле́піш, асле́піць; асле́плены; зак., каго-што.
1. Зрабіць сляпым.
2. Часова прытупіць зрок святлом.
Яркае сонца асляпіла мяне.
3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Пазбавіць здольнасці спакойна разважаць, дзейнічаць, разумець што-н.
Злосць асляпіла яго.
4. перан. Зрабіць моцнае ўражанне на каго-н.
Прыгажосць асляпіла нас.
|| незак. асляпля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. асляпле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пляву́зганне, ‑я, н.
Разм. Бязглуздая, пустая, нудная размова. [Перапечка:] — Мяне дзівіць, Рыгор Захаравіч, як вы можаце спакойна слухаць контррэвалюцыйнае плявузганне гэтай брыдоты?! Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падаві́цца, ‑даўлюся, ‑давішся, ‑давіцца; зак., чым і без дап.
Задыхнуцца ад чаго‑н., што засела, затрымалася ў горле. Падавіцца яблыкам. Падавіцца рыбнай кветкай. □ [Аленка:] — Куры тут. Стаміўся ж. — Угу, — падавіўся зацяжкай Міхась і закашляўся. — Затое давёў машыну да ладу. Можна ехаць спакойна. Б. Стральцоў. / у лаянк. ужыв. — Падавіся ты гэтым сваім ордэрам, — зусім спакойна, без злосці сказала Марына. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аблакаці́цца, ‑качуся, ‑коцішся, ‑коціцца; зак.
Абаперціся локцем (локцямі) на што‑н. Я аблакаціўся на камень, каб быў упор, спакойна нацэліўся і стрэліў. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уначы́, прысл.
Тое, што і уночы. Уначы чуліся нейкія гукі, тупат, нібы грукат, але змораныя людзі нічога не чулі і праспалі спакойна. Маўр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пацячы́ сов., в разн. знач. поте́чь;
пацяклі́ ручаі́ — потекли́ ручьи́;
пацяклі́ слёзы — потекли́ слёзы;
ло́дка пацякла́ — ло́дка потекла́;
жыццё пацякло́ спако́йна — жизнь потекла́ споко́йно
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нязвы́чна,
1. Прысл. да нязвычны.
2. безас. у знач. вык. Пра пачуццё нязвычнасці, якое адчувае хто‑н. Навокал было нязвычна ціха і спакойна. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адпы́рхвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Аддзімаючыся носам, ротам, адганяць ваду. [Чалавек] капаецца, нібы цюлень, у марской пене, спакойна, нават абыякава адпырхваецца ад салёнай вады. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ці́хі, -ая, -ае.
1. Ледзь чутны; нягучны.
Ц. голас.
Ц. шум дрэў.
2. Агорнуты цішынёй; зацішны.
Ц. вечар.
3. Без адзнак вялікага руху, спакойны.
Ціхая вёсачка.
Ціхае жыццё.
4. Лагодны, паслухмяны, пакорлівы.
Ц. чалавек.
Па натуры яна дзяўчына ціхая.
5. Які праходзіць спакойна, без буйных праяў.
Ціхая радасць.
6. Які не вызначаецца хуткасцю, павольны, марудны.
Ціхая хада.
|| памянш.-ласк. ці́хенькі, -ая, -ае.
|| наз. ці́хасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
во́лакам, прысл.
Цягнучы, валочачы па зямлі. — Пакурым, — яшчэ ўсё спакойна вырашыў Максім, — а потым усцягнем свой карабель на гэтыя клавішы. Па спосабу продкаў — волакам. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)