меа́ндр, ‑а і ‑у, м.
Спец.
1. ‑а. Звіліна, лука ў цячэнні ракі, характэрная для раўнінных рэк.
2. ‑у. У мастацтве — геаметрычны арнамент, узор у выглядзе выгнутых ліній або палос.
[Ад назвы звілістай ракі Меандр у Малой Азіі.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разгалінава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., што.
1. Раздзяліць на некалькі частак, ліній, напрамкаў, якія ідуць ад аднаго пункта ў розныя бакі. Разгалінаваць чыгуначны пуць.
2. перан. Раздзяліць на часткі, аддзелы (установы, арганізацыі і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абстракцыяні́зм, ‑у, м.
Кніжн. Фармалістычны кірунак у выяўленчым мастацтве 20 ст. многіх капіталістычных краін як сведчанне крызісу буржуазнай культуры, якому ўласцівыя адрыў ад рэальнага жыцця і захапленне бяссэнсавым нагрувашчваннем у карцінах рознакаляровых плям, мазкоў, ліній.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разгалінава́цца, ‑нуецца; зак.
1. Даць галіны (пра расліны). Старая хвоя разгалінавалася ў два бакі, тоўстыя лапы вычварна выгнуліся. Лужанін.
2. перан. Раздзяліцца на некалькі частак, ліній, напрамкаў, якія ідуць з аднаго пункта ў розныя бакі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
растр, ‑а, м.
Спец. Сістэма ліній, нанесеных у пэўным парадку на якую‑н. паверхню аптычным, графічным, механічным або іншым спосабам, а таксама прыстасаванне, якое складаецца з сістэмы адпаведна размешчаных ніцей, палос, прызмаў, лінзаў і пад.
[Ням. Raster.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сыхо́джанне ср., в разн. знач. схожде́ние;
с. з гары́ — схожде́ние с горы́;
с. лі́ній у адны́м пу́нкце — схожде́ние ли́ний в одно́й то́чке
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паралелі́зм, ‑у, м.
1. Роўнае, аднолькавае на ўсім працягу знаходжанне адной ад другой ліній і плоскасцей. Паралелізм ліній.
2. Нязменныя суадносіны і адначасовасць дзвюх з’яў, двух дзеянняў. Пры выкарыстанні паралелізму песня звычайна будуецца на супастаўленні двух вобразаў: аднаго — узятага з прыроды, другога — з чалавечага жыцця. Саламевіч. // Аналогія, падабенства, агульнасць характэрных рыс; паўтарэнне, дубліраванне чаго‑н. Паралелізм у рабоце.
3. У паэтыцы — аднолькавая сінтаксічная і інтанацыйная пабудова некалькіх сказаў, якія ідуць адзін за адным.
4. У музыцы — аднолькавы інтэрвал у руху галасоў пры шматгалосым спеве.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ліне́йка 1 ’прамая лінія на паперы’, ’планка для вычэрчвання прамых ліній’ (ТСБМ). Запазычана, відавочна, з рус. линейка, якое існавала паралельна з першапачатковай формай линийка, запазычанай з польск. linijka, што з’яўляецца памяншальнай формай лексемы linia ’лінія’ (аналагічна рука — ручка).
Ліне́йка 2 ’прадаўгаваты воз у выглядзе лінейкі на шырокіх колах’ (Жд. 2), ’выязны воз’ (брасл., в.-дзвін., даўг., прасл., лудз., Сл. паўн.-зах.). Запазычана з рус. линейка ’шырокі, доўгі воз з падоўжанай перагародкай’. Да лінія (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
арнаме́нтыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.
1. Тое, што і арнаментацыя (у 2 знач.). Адной з асаблівасцей беларускай арнаментыкі ў разьбе выяўляецца прастата і выразнасць ліній, што выклікана перавагай геаметрычных узораў разьбы. «Беларусь».
2. Сукупнасць гукаў, якія аздабляць асноўную меладычную лінію.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
калігра́фія, ‑і, ж.
Майстэрства пісаць разборліва, роўным, прыгожым почыркам. Почырк у яго [вучня] добры, роўны, хоць ніякіх вал[ася]ных ліній няма, што з пункту гледжання каліграфіі — найгоршая загана. Ермаловіч. Віцька паспешна і не вельмі зважаючы на каліграфію і чыстату, выконваў пісьмовыя заданні. Васілевіч.
[Грэч. kalligraphia — прыгожы почырк.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)