сардані́кс, ‑у, м.

Каштоўны камень з і малочна-белымі і бура-чырвонымі палоскамі; і разнавіднасць агату.

[Грэч. sardonyx.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

у́мбра, ‑ы, ж.

1. Карычневы мінеральны пігмент, які ўжываецца для прыгатавання фарбаў.

2. Фарба бура-карычневага колеру.

[Лац. umbra — цень.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хаху́ля, ‑і, ж.

Вадзяны звярок атрада насякомаедных з каштоўным футрам бура-шэрага колеру, а таксама футра гэтага звярка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стаўралі́т, ‑у, М ‑ліце, м.

Мінерал класа сілікатаў чырванавата-бурага, бура-чорнага і жоўта-бурага колеру са шкляным бляскам.

[Ад грэч. staurós — крыж і lithos — камень.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Навальні́царус. гроза’ (БРС, Касп., Бяльк., Кліх, Сцяшк., Яруш., Байк. і Некр.), ’бура, ураган; наплыў, вялікая маса, тлум’ (Гарэц., Др.-Падб.), польск. крак. nawalnica ’вялікі, раптоўны, моцны дождж’, паўн.-зах. nawalnica, nawałnicaбура з градам, моцным ветрам і праліўным дажджом’, усх. ’дажджавая хмара’, славін.-кашуб. nωvωwlńicaбура’. Беларуска-польская інавацыя, утвораная хутчэй за ўсё незалежна на абедзвюх тэрыторыях са спалучэння тыпу навальны дождж (nawalny deszcz) ’тс’, што ў сваю чаргу да навала (nawała) ’стыхія’; ’бура’, валі́ць ’ісці’ (пра ападкі) і пад., гл. Цыхун, Бел.-польск. ізал., 145–146.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

магні́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да магніта. Магнітная сіла.

2. Які мае ўласцівасць магніта; намагнічаны. Магнітны жалязняк. Магнітная сталь.

•••

Магнітнае поле гл. поле.

Магнітнае схіленне гл. схіленне.

Магнітная анамалія гл. анамалія.

Магнітная бура гл. бура.

Магнітная стрэлка гл. стрэлка.

Магнітны мерыдыян гл. мерыдыян.

Магнітны момант гл. момант.

Магнітны полюс гл. полюс.

Магнітны экватар гл. экватар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пакрышы́цца, ‑крышыцца; зак.

Раскрышыцца, разламацца цалкам або часткова. Хлеб пакрышыўся. □ Баёк механічнага бура, які здольны быў правіць тоўстую .. сталь, адскочыў ад сцяны і пакрышыўся. Шыцік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дасю́ль, прысл.

Разм.

1. Да гэтага часу. Мінулася грозная бура, а мора дасюль яшчэ б’ецца. Багдановіч.

2. Да гэтага месца, да гэтай мяжы. Выкасі траву дасюль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заве́я, ‑і, ж.

Снежная бура; мяцеліца, завіруха. Зімой суровыя завеі намяталі высокія гурбы снегу. В. Вольскі. Узнялася завея, мяцеліца. Застагнаў, закрахтаў хвойнік. Пачаў кружыцца снег. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нечува́ны, ‑ая, ‑ае.

Які перасягае ўсё вядомае сваёй незвычайнасцю; небывалы. Бушавала бура з сілай нечуванай. Колас. Больш за два тыдні ішлі бесперапынныя, нечуванай лютасці баі. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)