налі́плы, ‑ая, ‑ае.
Які наліп на што‑н. або прыліп да чаго‑н. Лёд ля берагоў быў шэры, з наліплымі латкамі снегу, а пасярэдзіне ракі цямнела вада. М. Стральцоў. За плячамі ў .. [Валіка] быў вялікі мокры кош з наліплымі на дно і дужку водарасцямі, асакой. Кудравец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плі́ца, ‑ы, ж.
1. Лопасць параходнага кола. Параход лапатаў пліцамі, часта прыставаў да крутога берага. Грахоўскі. Шлёпаюць па вадзе пліцы параходных колаў, дрыжыць ад празмернага намагання машыны палуба парахода, пеніцца за кармой вада. Сяргейчык.
2. Спец. Чарпак, пры дапамозе якога зліваюць ваду на судне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
руда́ўка, ‑і, ДМ ‑ўцы, ж.
Разм. Балотная рыжая вада. Дзе-нідзе паміж травы рдзелася мутна-меднага колеру балотная рудаўка, якая пазірала ўверх, нібы аграмаднае мёртвае вока. Бядуля. Не ты, а я ў балоце Ляжаў асенняй золлю, У ледзяной рудаўцы, Скалелы да касцей. Гілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шабулды́х, выкл. у знач. вык.
Разм. Ужываецца паводле знач. дзеясл. шабулдыхнуцца і шабулдыхнуць. У яму, дзе зімавала бульба, набегла вада. Косцік ішоў, паслізнуўся на гліне і — шабулдых у ваду. С. Александровіч. [Рыбак:] — Падцягнуў.. [шчупака] да берага, хацеў рукамі ўхапіць, ды не ўтрымаўся і — шабулдых у ваду! Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
застая́цца сов., в разн. знач. застоя́ться;
конь ~я́ўся — ло́шадь застоя́лась;
вада́ ~я́лася — вода́ застоя́лась;
хло́пец ~я́ўся на ву́ліцы з дзяўчы́най — па́рень застоя́лся на у́лице с де́вушкой
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
забо́ўтаць сов.
1. (о жидкости) нача́ть болта́ться, заплеска́ться;
вада́ ~тала ў збане́ — вода́ начала́ болта́ться (заплеска́лась) в кувши́не;
2. (начать мешать чем-л. жидкость) нача́ть болта́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ляжа́чы лежа́чий;
~чае стано́вішча — лежа́чее положе́ние;
◊ пад л. ка́мень вада́ не цячэ́ — посл. под лежа́чий ка́мень вода́ не течёт;
~чага не б’юць — посл. лежа́чего не бьют
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
налі́цца сов., в разн. знач. нали́ться;
вада́ наліла́ся ў бо́чку — вода́ налила́сь в бо́чку;
я́блыкі налілі́ся со́кам — я́блоки налили́сь со́ком;
во́чы налілі́ся кро́ўю — глаза́ налили́сь кро́вью
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ли́ться несов.
1. в разн. знач. лі́цца;
вода́ льётся вада́ лье́цца;
слёзы лью́тся слёзы лью́цца;
кровь льётся кроў лье́цца;
пе́сни лью́тся пе́сні лью́цца;
2. страд. лі́цца; см. лить.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вір, -у, М у віры́, мн. віры́, -о́ў, м.
1. Кругавы, лейкападобны рух вады на рацэ, які ўзнікае ад сутыкнення сустрэчных плыней.
В. бурліў і пераліваўся.
В. падзей (перан.).
2. Глыбокае месца ў рацэ з ямай, дзе адбываецца завіхрэнне плыні.
◊
У віру на калу (разм.) —
1) пра няўстойлівае, няпэўнае жыццё;
2) далёка, невядома дзе.
Хоць у вір галавой (разм.) — пра цяжкае, бязвыхаднае становішча.
|| памянш. віро́к, -рка́, мн. -ркі́, -рко́ў, м.
|| прым. віравы́, -а́я, -о́е.
Віравая вада.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)