мані́ць, маню, маніш, маніць; незак.
Абманваць, хлусіць, гаварыць няпраўду. Пра што б.. [Галаўня] ні гаварыў, Клаве здавалася, што ён маніць, хітруе. Гроднеў. [Бацька:] — На, маёй вады выпі, з вайны. Хлапчук прыклаўся губамі да баклажкі, а старэйшы [сын] недаверліва зірнуў на бацьку. — Маніш, што з вайны вада. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дры́жыкі, ‑аў; адз. няма.
Частае сутаргавае ўздрыгванне цела (ад холаду, нервовага узбуджэння і пад.). У дрыжыкі кідае. □ [Цётцы Мальвіне] было так страшна, аж да дрыжыкаў у каленках, і разам з тым весела. Навуменка. Вада хлюпала ў ботах, непрыемныя дрыжыкі прабягалі па целе. Шчарбатаў.
•••
Дрыжыкі прадаваць гл. прадаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
руда́ўка, ‑і, ДМ ‑ўцы, ж.
Разм. Балотная рыжая вада. Дзе-нідзе паміж травы рдзелася мутна-меднага колеру балотная рудаўка, якая пазірала ўверх, нібы аграмаднае мёртвае вока. Бядуля. Не ты, а я ў балоце Ляжаў асенняй золлю, У ледзяной рудаўцы, Скалелы да касцей. Гілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шабулды́х, выкл. у знач. вык.
Разм. Ужываецца паводле знач. дзеясл. шабулдыхнуцца і шабулдыхнуць. У яму, дзе зімавала бульба, набегла вада. Косцік ішоў, паслізнуўся на гліне і — шабулдых у ваду. С. Александровіч. [Рыбак:] — Падцягнуў.. [шчупака] да берага, хацеў рукамі ўхапіць, ды не ўтрымаўся і — шабулдых у ваду! Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
налі́цца сов., в разн. знач. нали́ться;
вада́ наліла́ся ў бо́чку — вода́ налила́сь в бо́чку;
я́блыкі налілі́ся со́кам — я́блоки налили́сь со́ком;
во́чы налілі́ся кро́ўю — глаза́ налили́сь кро́вью
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ляжа́чы лежа́чий;
~чае стано́вішча — лежа́чее положе́ние;
◊ пад л. ка́мень вада́ не цячэ́ — посл. под лежа́чий ка́мень вода́ не течёт;
~чага не б’юць — посл. лежа́чего не бьют
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
застая́цца сов., в разн. знач. застоя́ться;
конь ~я́ўся — ло́шадь застоя́лась;
вада́ ~я́лася — вода́ застоя́лась;
хло́пец ~я́ўся на ву́ліцы з дзяўчы́най — па́рень застоя́лся на у́лице с де́вушкой
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
забо́ўтаць сов.
1. (о жидкости) нача́ть болта́ться, заплеска́ться;
вада́ ~тала ў збане́ — вода́ начала́ болта́ться (заплеска́лась) в кувши́не;
2. (начать мешать чем-л. жидкость) нача́ть болта́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ли́ться несов.
1. в разн. знач. лі́цца;
вода́ льётся вада́ лье́цца;
слёзы лью́тся слёзы лью́цца;
кровь льётся кроў лье́цца;
пе́сни лью́тся пе́сні лью́цца;
2. страд. лі́цца; см. лить.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вір, -у, М у віры́, мн. віры́, -о́ў, м.
1. Кругавы, лейкападобны рух вады на рацэ, які ўзнікае ад сутыкнення сустрэчных плыней.
В. бурліў і пераліваўся.
В. падзей (перан.).
2. Глыбокае месца ў рацэ з ямай, дзе адбываецца завіхрэнне плыні.
◊
У віру на калу (разм.) —
1) пра няўстойлівае, няпэўнае жыццё;
2) далёка, невядома дзе.
Хоць у вір галавой (разм.) — пра цяжкае, бязвыхаднае становішча.
|| памянш. віро́к, -рка́, мн. -ркі́, -рко́ў, м.
|| прым. віравы́, -а́я, -о́е.
Віравая вада.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)