вы́расці
◊ в. на вача́х — вы́расти на глаза́х;
як з (-пад) зямлі́ в. — как (бу́дто, сло́вно, то́чно) из-
в. ў вача́х — (чыіх) вы́расти в глаза́х (чьих)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́расці
◊ в. на вача́х — вы́расти на глаза́х;
як з (-пад) зямлі́ в. — как (бу́дто, сло́вно, то́чно) из-
в. ў вача́х — (чыіх) вы́расти в глаза́х (чьих)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чуць I
1.
2. (ощущать) слы́шать; чу́ять;
3. (предчувствовать) чу́вствовать; чу́ять;
4. слы́шать, замеча́ть;
◊ ч. дух — чу́ять дух; чу́вствовать чью-л. стро́гость;
ч. сэ́рцам — чу́вствовать се́рдцем;
ч. но́сам — чу́ять но́сом;
чу́е душа́ — чу́ет душа́;
душы́ не ч. — души́ не ча́ять;
адны́м ву́хам (кра́ем ву́ха) ч. — одни́м у́хом слы́шать;
на свае́ (ула́сныя) ву́шы ч. — со́бственными уша́ми слы́шать;
зямлі́ пад сабо́й не ч. — земли́
ног пад сабо́й не ч. — ног
ні рук ні ног не ч. — изнемо́чь от уста́лости;
чуў звон, ды не ве́дае, дзе ён —
чу́е ко́шка, чыё са́ла з’е́ла —
чуць II
1.
2.
3. союз чуть;
◊ ч. свет, ч. дзень — чуть свет; ни свет ни заря́;
ч. што — чуть что;
ч.-ч. — чуть-чу́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
оди́н
◊
все до одного́ усе́ да аднаго́;
все как оди́н усе́ як адзі́н;
одни́м сло́вом адны́м сло́вам;
оди́н на оди́н адзі́н на адзі́н, сам-на́сам;
оди́н-одинёшенек адзі́н-адзіню́ткі;
оди́н-еди́нственный то́лькі адзі́н;
ни оди́н ні адзі́н, ніво́дзін;
в оди́н прекра́сный день аднаго́ ра́зу, аднаго́ дня, адно́йчы;
оди́н к одному́ адзі́н к аднаму́;
все как оди́н усе́ як адзі́н;
оди́н в по́ле не во́ин адзі́н у по́лі не во́ін;
оди́н коне́ц адзі́н кане́ц;
оди́н чёрт адзі́н чорт;
одни́м ма́хом адны́м ма́хам;
одни́м гла́зом адны́м во́кам;
одна́ ла́вочка адна́ хе́ўра;
на оди́н покро́й на адзі́н капы́л;
одну́ мину́ту адну́ хвілі́ну;
одни́ ко́сти адны́ ко́сці (рэ́бры).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ток 1 ’струмень, цячэнне, плынь’ (
Ток 2 ’гумно’ (
Ток 3 ’растоплены, вытаплены тлушч’ (
Ток 4
Ток 5 ’шлюбныя гульні глушцоў, цецерукоў і іншых птушак, такаванне’, ’месца, дзе такуюць цецерукі, глушцы, бакасы’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бале́ць I
1. боле́ть;
2.
3.
◊ душа́ (сэ́рца) балі́ць — душа́ (се́рдце) боли́т;
ні свярбі́ць ні балі́ць — ни хо́лодно ни жа́рко;
няха́й яго́ галава́ балі́ць — пусть он ду́мает; э́то его́ забо́та;
гавары́ць язы́к не балі́ць —
ад цяпло́сці не баля́ць ко́сці —
бале́ць II
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адысці́
1.
2.
◊ а. ў нябы́т — ка́нуть в небытие́ (в ве́чность);
сэ́рца адышло́ — се́рдце отошло́;
недалёка а. — недалеко́ уйти́;
а. ў міну́лае — отойти́ в про́шлое
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́йсці
1.
2.
◊ в. з галавы́ — вы́йти (вы́скочить) из головы́;
в. з даве́ру — вы́йти из дове́рия;
в. з мо́ды — вы́йти из мо́ды;
в. з ра́мак — вы́йти из ра́мок (за ра́мки);
в. з сябе́ — вы́йти из себя́;
в. з узро́сту (з гадо́ў) — вы́йти из во́зраста (из лет);
в. з-пад пяра́ — вы́йти из-
в. (вы́біцца) на даро́гу — вы́биться на доро́гу;
в. на пе́нсію — вы́йти на пе́нсию;
в. (усплы́ць) наве́рх (на паве́рхню) — вы́йти нару́жу;
в. са стро́ю — вы́йти из стро́я;
в. (вы́брацца) сухі́м з вады́ — вы́йти сухи́м из воды́;
в. з го́нарам — вы́йти с че́стью;
в. ў адста́ўку — вы́йти в отста́вку;
в. (вы́біцца) ў лю́дзі — вы́йти (вы́биться) в лю́ди;
в. ў свет — вы́йти в свет;
в. ў тыра́ж — вы́йти в тира́ж;
на маё (яго́) вы́йшла — вы́шло по-мо́ему (по его́);
нічо́га не вы́йдзе — ничего́ не вы́йдет (не полу́чится)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́гляд, -ду
◊ для ~ду — для ви́да;
на в., з ~ду — на вид, с ви́ду;
не пада́ць (не паказа́ць) ~ду — не пода́ть (не показа́ть) ви́ду;
пад ~дам — (чаго)
рабі́ць в. — де́лать вид;
у ~дзе — (чаго) в ви́де (чего)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
не́ба (
○ ку́пал н. — небосво́д;
◊ пад адкры́тым не́бам —
быць на сёмым не́бе — быть на седьмо́м не́бе;
памі́ж (між) не́бам і зямлёй — ме́жду не́бом и землёй;
тра́піць па́льцам у н. — попа́сть па́льцем в не́бо;
як з н. звалі́ўся — как с не́ба свали́лся;
як гром з я́снага н. — как гром среди́ я́сного не́ба;
(як) н. і зямля́ — (как) не́бо и земля́;
зо́рак з н. не хапа́е — звёзд с не́ба не хвата́ет;
н. з аўчы́нку здало́ся — не́бо с овчи́нку показа́лось;
не́бу го́рача бу́дзе (ста́не) — не́бу жа́рко бу́дет (ста́нет);
лепш сіні́ца ў рука́х, чым жураве́ль у не́бе —
ад зямлі́ адарва́ўся і н. не даста́ў —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
са́мы (
◊ на са́май спра́ве — в са́мом де́ле;
па са́мыя ву́шы — по са́мые у́ши, по у́ши;
пе́рад са́мым но́сам — пе́ред са́мым но́сом;
с. раз — в са́мый раз;
с. час (са́мая пара́) — са́мое вре́мя;
у с. час — в са́мое вре́мя, во́время;
с. той! —
с.-с. — са́мый-са́мый;
па (пад) са́мую завя́зку — по са́мую завя́зку,
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)