незразуме́ласць, ‑і, ж.
Уласцівасць незразумелага. Незразумеласць тэксту. □ [Тварыцкі] доўга глядзеў на абрысы хмары над лесам. «А чаму Седаса біць трэба было?» Тут усё патанула ў цемень незразумеласці. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
несугу́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які не мае падабенства ў гучанні, негарманічны. Несугучныя словы.
2. Які не адпавядае чаму‑н., не гарманіруе з чым‑н. Несугучныя сучаснасці матывы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
садзе́йнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каму-чаму.
Аказваць садзейнічанне, дапамагаць, спрыяць. Уся тэарэтычная і практычная дзейнасць Маркса і Энгельса садзейнічала палітычнаму і ідэйнаму развіццю гэтага класа [пралетарыяту]. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заче́м нареч. чаго́; (для чего) нашто́, наво́шта; (почему) чаму́;
заче́м ты пришёл? чаго́ ты прыйшо́ў?;
заче́м ему́ всё э́то ну́жно? нашто́ (наво́шта) яму́ ўсё гэ́та патрэ́бна?;
заче́м я не поэ́т? чаму́ я не паэ́т?;
заче́м и для чего́ разг. чаго́ і наво́шта (нашто́);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
призре́ть сов., книжн. (дать приют) даць прыту́лак (каму, чаму); даць прыста́нішча (каму, чаму); (взять на своё попечение, содержание) узя́ць на свой до́гляд (на сваё ўтрыма́нне); (позаботиться) паклапаці́цца (аб кім, аб чым); (приютить) прытулі́ць (каго, што);
призре́ть сироту́ даць прыту́лак (прыста́нішча) сіраце́, прытулі́ць сірату́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
неве́домый невядо́мы; (таинственный) таямні́чы;
неве́домая си́ла невядо́мая (таямні́чая) сі́ла;
неве́домые места́ невядо́мыя ме́сцы (мясці́ны);
неве́домый (кому, чему) невядо́мы (каму, чаму).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
несообра́зность
1. нязго́днасць, -ці ж. (з чым); неадпаве́днасць, -ці ж. (чаму);
2. недарэ́чнасць, -ці ж.; бязглу́здасць, -ці ж.; см. несообра́зный;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
предпоче́сть сов. адда́ць перава́гу (каму, чаму, перад кім, перад чым, над кім, над чым); (счесть за лучшее) палічы́ць за ле́пшае;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
асляпі́ць, асляплю, аслепіш, аслепіць; зак., каго-што.
1. Пазбавіць зроку, зрабіць сляпым. // Часова пазбавіць здольнасці бачыць. На ганку.. [Кастуся] адразу асляпіла сонца і гагава ажно закружылася ад чыстага паветра. Галавач. // перан. Зрабіць моцнае ўражанне на каго‑н. Усе гэтыя думкі яскравым святлом пражэктара асвяцілі перад.. [Андрэем] усё жыццё і на нейкі момант асляпілі яго. Галавач.
2. перан. Пазбавіць здольнасці правільна зразумець што‑н., разабрацца ў чым‑н. Злосць, лютая злосць асляпіла, затуманіла розум. Шамякін. Святло радасці захапіла, асляпіла.. [Аксану]. Кавалёў. / у безас. ужыв. І чаму ёй [Марылі] не ведаць было ў п[а]ру пра Івана, чаму не знайшоўся добры чалавек ды не сказаў ёй гэтага, чаму яе самую асляпіла? Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жрэц, жраца, м.
1. Свяшчэннаслужыцель язычніцкіх рэлігій, які спраўляў богаслужэнне і абрад ахвярапрынашэння.
2. перан.; часам іран. Той, хто прысвяціў сябе служэнню чаму‑н. (навуцы, мастацтву і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)