пуга́ч 1, ‑а, м.
Цацачны пісталет, які страляе пістонамі або коркам.
пуга́ч 2, ‑а, м.
Драпежная начная птушка атрада соў. Дзесьці вухкаў пугач, яго дзікі крык гулка разносіўся па сонным лесе. Шашкоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сіп 1, ‑у, м.
Тое, што і сіпата; асіпласць.
сіп 2, ‑а, м.
Буйная птушка падатрада сапраўдных драпежных з бурым апярэннем і белым пухам на галаве і шыі (жыве ў высакагорных раёнах).
[Ад грэч. gyps, gypós — каршун.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчыго́л, ‑гла, м.
Маленькая пеўчая птушка сямейства ўюрковых з яркім апярэннем. Узляціць на галінку адзін шчыгол, абтрасецца, нібы толькі што з вады, заспявае, а за ім і другі гэта ж зробіць. Федасеенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ра́нний в разн. знач. ра́нні;
ра́нний сев ра́нняя сяўба́;
ра́нние о́вощи ра́нняя агаро́дніна;
ра́нние стихи́ Я́нки Купа́лы ра́ннія ве́ршы Я́нкі Купа́лы;
◊
ра́нняя пти́чка ра́нняя пту́шка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Ле́пар ’птушка дрозд пеўчы, Turdus ericetorum Turt.’ (паўдн.-гом., паўн.-жытомірск., Бел.-укр. ізал.). У выніку семантычнага пераносу з лёпар ’муляр’ (ТС) сляпіць (хату) > ляпіць гняздо (?). Не выключае, што гэта архаізм, утвораны ад прасл. !!!ёръ ’прыгожы, харошы’ > ’птушка, якая прыгожа спявае’. Аб суф. -ар гл. Сцяцко, Афікс. наз., 29–30.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ра́нні в разн. знач. ра́нний;
ра́нняя сяўба́ — ра́нний сев;
ра́нняя агаро́дніна — ра́нние о́вощи;
◊ ра́нняя пту́шка — ра́нняя пти́чка;
з малады́х, ды р. — из молоды́х, да ра́нний
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
валася́нка 1, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Невялікая пеўчая птушка атрада вераб’іных з тонкай шылападобнай дзюбай.
валася́нка 2, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Тое, што і ціпчак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
амялу́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑так; ж.
Невялікая лясная птушка атрада вераб’іных са стракатым апярэннем і чубком на галаве. Толькі казытаў душу свіст ружовых амялушак, якія абляпілі голле маладой рабіны. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пта́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
Разм. Дробная птушка. Пташкі-ластаўкі ляталі То на двор, то са двара, Над гняздзечкамі снавалі І так міла шчабяталі, Як бы жычылі дабра. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пустальга́, ‑і, ДМ ‑льзе.
1. ж. Драпежная птушка сямейства сакаліных, якая жывіцца грызунамі і насякомымі.
2. м. і ж.; перан. Пра пустога, легкадумнага чалавека. — Балбатун ты, Казік. Пустальга, ды і толькі. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)