карыста́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле дзеясл. карыстацца (у 1 знач.). Зручны для карыстання. Месцы агульнага карыстання. □ — У дакуменце павінна быць напісана, што памешчык Абхазава адмаўляецца ад карыстання лесам і лугам, якія ён захапіў у сялян Сабакучава. Самуйлёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

качэ́лі, ‑яў; адз. няма.

Тое, што і гушкалка. Там [у парку] забаў цікавых шмат. Там чакаюць нас качэлі. А. Александровіч. [Валя] распланавала гладкую пляцоўку на асобныя квадраты і вызначыла месцы для розных спартыўных гульняў: валейбола, гарадкоў, качэляў і каруселяў. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дрэйфава́ць, ‑фую, ‑фуеш, ‑фуе; незак.

1. Рухацца пад дзеяннем ветру або цячэння (пра лёд, судна і пад.).

2. Адхіляцца ад узятага курсу пад дзеяннем чаго‑н. (пра судна, самалёт).

3. Манеўруючы парусамі, заставацца прыблізна на адным месцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разбэ́рсацца, ‑аецца; зак.

Разм.

1. Раскідацца, распусціцца. Валасы разбэрсаліся.

2. Тое, што і разбарсацца. У адным месцы абора разбэрсалася, анучы аб’ехалі ўніз. Чорны. Разы са два за дарогу разбэрсалася абора, і Хадора нагіналася, каб завязаць яе. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ *Пралоз, пролаз ’месца выхаду вады між кустоў у час разліву’, ’праход у лазе для рыбы (у жаку)’ (ТС). З пралаз (гл. пралаза, лазіць) з гіперкарэктным дыялектным о на месцы а і ад’ідэацыяй да лаза (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

напу́хнуць сов. напу́хнуть, опу́хнуть; (о болезненном увеличении в объёме — ещё) переводится безл. конструкцией с гл. разду́ть;

ме́сцы ўку́саў на руцэ́ ~хлі — места́ уку́сов на руке́ напу́хли;

шчака́ ~хла — щёку разду́ло

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бег (род. бе́гу) м., в разн. знач. бег;

б. на ме́сцы — бег на ме́сте;

б. ча́су — бег вре́мени;

б. машы́ны — бег маши́ны;

○ марафо́нскі б. — марафо́нский бег;

спры́нтарскі б. — спри́нтерский бег

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

не́дзе, прысл.

1. У нейкім, дакладна невядомым месцы; дзесьці.

Н. пачуўся стрэл.

2. з інф. Няма месца (дзе можна было б што-н. зрабіць, размясціцца і пад.).

Схавацца н.

3. з інф. Неадкуль (што-н. узяць, атрымаць і пад.).

Н. было напіцца.

4. Невядома куды, кудысьці.

Сысці н. з дому.

5. Ужыв. ў выпадках, калі дакладна не вызначаецца час дзеяння.

Прыехалі н. к вечару.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лубо́к, -бка́, мн. -бкі́, -бко́ў, м.

1. Тое, што і луб (у 2 знач.).

2. Ручны кораб з лубу.

Ісці па ягады з лубкамі.

3. Тонкія дошчачкі, якія накладаюцца на месцы касцявога пералому.

Нага ў лубках.

4. Ліпавая дошка, на якой гравіравалася карціна для друкавання, а таксама карціна такога вырабу, якая вызначалася прымітыўнасцю або даступнасцю вобразаў.

Рускі л.

|| прым. лубко́вы, -ая, -ае і лу́бачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сірэ́на, -ы, мн. -ы, -рэ́н, ж.

1. У грэчаскай міфалогіі: марская істота ў выглядзе жанчыны з хвастом рыбы, якая сваім мілагучным спевам заваблівала маракоў у гібельныя месцы.

2. мн. Атрад водных млекакормячых, якія жывуць у цёплых морах і рэках.

3. Прыбор для атрымання гукаў рознай вышыні (спец.).

4. Прыстасаванне для падачы рэзкіх, моцных гукавых сігналаў, а таксама гукі, якія падаюцца такім прыстасаваннем.

Раптам завыла с. аўтамашыны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)