перано́сны, ‑ая, ‑ае.

1. Які лёгка пераносіцца з месца на месца. Пераносны станок. // Спецыяльна прыстасаваны для пераносу. Пераносная радыёстанцыя. Пераносная лямпа.

2. Не прамы, іншасказальны; метафарычны (пра значэнне, сэнс слова). — Ну які ты наіўны! Шэсць сутак трэба разумець не ў дакладным сэнсе, а ў пераносным. Карпюк. Разыходзяцца іхнія [Турсевіча і Лабановіча] дарогі ў розныя бакі — і ў простым і ў пераносным сэнсе. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лі́пкі, ‑ая, ‑ае.

1. Які лёгка прыліпае, прыстае; клейкі. Ліпкі грунт. Ліпкае павуцінне. □ Ногі правальваліся.., гразлі ў ліпкай, цягучай твані балота. Лынькоў. // Пакрыты слоем клейкага рэчыва. На алешніку лісце ўжо вялікае, але ліпкае, з чырванаватымі прожылкамі. Кулакоўскі.

2. перан. Разм. Неадчэпны, назойлівы. Ліпкі позірк. □ Міхась наліваў па шклянцы, і на душу яго зноў пачыналі капаць цёплыя, ліпкія кроплі Капейкавых слоў. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

звы́кнуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; пр. звыкся, ‑лася; зак., з кім-чым і без дап.

Прывыкнуць да каго‑, чаго‑н., асвоіцца з кім‑, чым‑н. Паступова я звыкся з думкай, што пісьменніцкая праца будзе асноўнай у маім жыцці. Крапіва. Не лёгка будзе эвакуіраваць Марыю: яна звыклася з калектывам, і з ёй усе тут звыкліся, палюбілі яе. Кулакоўскі. Атрымалі добрую кватэру, звыкліся, прыжыліся. Гроднеў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

саскаўзну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

1. Слізгануўшы, спусціцца, з’ехаць зверху ўніз. [Лёнька] ўжо быў на другім баку стога, саскаўзнуў уніз па жэрдцы. Місько. // Хутка рухаючыся, спусціцца, сысці з чаго‑н. Саскаўзнуць з ложка.

2. Коўзаючыся, саскочыць, зваліцца з чаго‑н. Бярвенні лёгка саскаўзнулі па жардзінах уніз.

3. перан. Разм. Будучы няўстойлівым, ухіліцца ад чаго‑н. Саскаўзнуць з правільнай дарогі. Саскаўзнуць на абывацельшчыну.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стрэ́мя, стрэмя і стрэмені, Д стрэмю і стрэмені, В стрэмя, Т стрэмем і стрэменем, М (аб) стрэмі і стрэмені; мн. страмёны, страмён; н.

1. Прыстасаванне для ўпору нагі конніка ў выглядзе жалезнай дужкі з вушкам, што падвешваецца да сядла пры дапамозе рэменя. Асядлаўшы буланку, [брыгадзір] паставіў у стрэмя нагу, спрытным рыўком узняўся і лёгка сеў. Брыль.

2. Спец. Тое, што і стрэмечка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сухава́ты, ‑ая, ‑ае.

Не зусім сухі (у 1, 2, 5, 9, 10 і 11 знач.). Янук памаўчаў з хвіліну, нібы прыслухоўваючыся к лёгкаму посвісту ветру ў сухаватых лісцях. Кулакоўскі. Тонкая сухаватая трава, аб якую лёгка было парэзаць руку, густа кусцілася каля старых пнёў. Зуб. Марына ўлавіла сухаваты тон Андрэевых слоў. Шахавец. Не адрываючыся, я глядзеў на падцягнуты сухаваты твар старога. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тача́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Лёгкая рысорная павозка з адкрытым кузавам для запрэжкі пары коней. Туравец адчуваў .. плячо [Марыі Андрэеўны], якое ад пакалыхвання тачанкі то прыпадала лёгка да яго, то аддалялася. Мележ. // Павозка такога тыпу, забяспечаная кулямётам (у кавалерыі перыяду грамадзянскай вайны). Во спачатку йдзе пяхота, За ёй конніца і танкі, На машынах едуць роты, А там — быстрыя тачанкі. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́круціцца сов.

1. вы́крутиться; (о винтах — ещё) вы́винтиться;

2. (о белье) вы́жаться, отжа́ться;

3. вы́сверлиться;

4. разг. вы́вихнуться, подверну́ться, подвороти́ться;

5. (освободиться от кого-, чего-л.) вы́скользнуть;

6. перен. вы́крутиться, вы́вернуться, отверте́ться, вы́путаться, уверну́ться, увильну́ть;

лёгка вы́круціцца — дёшево отде́латься

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́лузацца сов.

1. вы́лущиться, вы́шелушиться;

арэ́х лёгка ~заўся са шкарлу́пкі — оре́х легко́ вы́лущился (вы́шелушился) из скорлу́пки;

2. перен., разг. вы́вернуться, вы́рваться, вы́путаться;

в. з чыі́х-не́будзь рук — вы́рваться из чьи́х-л. рук;

в. з непрые́мнага стано́вішча — вы́вернуться (вы́путаться) из неприя́тного положе́ния

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

апярэ́дзіць сов.

1. прям., перен. опереди́ть, обогна́ть, перегна́ть;

ён яго́ лёгка ~дзіў — он его́ легко́ опереди́л (обогна́л, перегна́л);

а. у вучо́бе — опереди́ть (обогна́ть, перегна́ть) в учёбе;

а. у развіцці́ — опереди́ть в разви́тии;

2. предупреди́ть, предвосхити́ть;

а. падзе́і — предупреди́ть (предвосхити́ть) собы́тия

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)