напашэ́ве, прысл.

Абл. Пад рукамі, нагатове. Спакаваўшы рэчы і падрыхтаваўшы, каб яны былі напашэве, .. [Лена] пабегла ў буфет. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пападпіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм. Падперці ўсё, многае. Каб не пападпіралі [яблыні], галіны маглі б паламацца. Рунец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пла́кацца, плачацца; безас. незак.

Пра настрой, жаданне плакаць. Хацелася заплакаць, каб сляз[а]мі выліць гора, але не плакалася. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пашту́рхацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Штурхацца некаторы час. Дзеці трохі пакідаліся снежкамі, трохі паштурхаліся.., каб сагрэцца. Паўлаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пераку́с, ‑у, м.

Разм. Кароткі перапынак у часе якой‑н. работы ці занятку для таго, каб паесці, перакусіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кладаўшчы́к, ‑а, м.

Работнік склада. [Паўлюк] насыпаў зерне ў мяшкі, глядзеў на вагі, каб кладаўшчык часам не памыліўся. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́вадзгацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Вымазацца, выпацкацца. Вывадзгацца ў мазь. □ Во як вывадзгаўся, каб на цябе... Адамчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́пхнуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.

Разм. Высунуцца, вылезці; выперціся. [Назарэўскі:] — Кожны стараўся выпхнуцца наперад, каб самому ўсё бачыць. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шпо́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак., каго.

Удараць шпорамі па баках каня, каб прымусіць яго хутчэй бегчы. Шпорыць каня.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Абы́ < а + бы. Гл. бы (< быць), укр. аби, ст.-рус. абы, рус. абы, польск. aby, кашуб. aboe, н.-луж. abo, aby, в.-луж. abo, славен. aboj (параўн. каб(ы), дабы, польск. żeby і г. д.), параўн. Махэк₂, 15; Шанскі, 1, А, 23; Саднік-Айцэтмюлер, 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)