Ічме́нь (Сл. паўн.-зах.). Фанетычны варыянт ячмень (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

расці́ць, рашчу́, ро́сціш, ро́сціць; ро́сцім, ро́сціце, ро́сцяць; незак.

1. што. Забяспечваць рост, развіццё (раслін); вырошчваць.

Р. сад.

2. каго. Гадаваць, выхоўваць.

Р дзяцей.

3. Садзейнічаць развіццю каго-, чаго-н.

Р. кадры.

4. што. Прарошчваць на солад.

Р. ячмень.

|| наз. рашчэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мятлі́сты, ‑ая, ‑ае.

Такі, як мяцёлка, пышны. Зусім не відаць Агаткі: вусаты ячмень з аднаго боку, з другога — мятлісты авёс. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шыпшы́ннік, ‑у, м., зб.

Кусты, зараснік шыпшыны. На полі ўсюды рос ячмень, а на поплаўчыку многа было чубоў густога шыпшынніку. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пажа́ць, -жну́, -жне́ш, -жне́; -жнём, -жняце́, -жну́ць; -жні́; -жа́ты; зак., што.

1. Зжаць (гл. жаць).

П. ячмень.

Што пасееш, тое і пажнеш (прыказка).

2. перан. Здабыць, атрымаць, заслужыць што-н. (высок.).

П. славу.

Хто пасее агонь, пажне пажар (прыказка).

|| незак. пажына́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Пухава́ць ’абіваць ячмень’ (бярэз., Сл. ПЗБ). Да пукаць 2 ’тс’, збліжанае з пух ’мякіна’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

счарві́вець, ‑ее; зак.

Стаць чарвівым. А перабольшваць гною нельга, бо калі перабольшыш, дык бульба счарвівее, а ячмень ці яшчэ якая збажына пабуяе і вылежа. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́плысці I сов., в разн. знач. вы́плыть;

в. ў мо́ра — вы́плыть в мо́ре;

ме́сяц ~лыў з-за хмар — луна́ вы́плыла из-за туч;

~лыла но́вае пыта́нне — вы́плыл но́вый вопро́с

вы́плысці II сов. вы́колоситься;

ячме́нь ~лыў — ячме́нь вы́колосился

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Перапуко́ўваць ’другі раз абмалочваць ячмень, вызваляючы яго ад асцюкоў’ (Касп.). Да пера- (гл.) і пу́каць 2 ’абіваць збожжавыя (цапамі)’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

взойти́ сов.

1. в разн. знач. узысці́;

взойти́ на крыльцо́ узысці́ на га́нак;

взошло́ со́лнце узышло́ со́нца;

ячме́нь хорошо́ взошёл ячме́нь до́бра ўзышо́ў;

2. (о тесте) падысці́;

3. (быть впору) узле́зці;

сапо́г взошёл на́ ногу бот узле́з на нагу́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)