парашо́к, -шку́ і -шка́, мн. -шкі́, -шко́ў, м.
1. -шку́. Дробна расцёртыя частачкі цвёрдага рэчыва.
Зубны п. (для чысткі зубоў).
2. -шка́. Лекавае рэчыва пэўнай дазіроўкі ў раздробненым выглядзе.
Лякарства ў парашках.
◊
Сцерці ў парашок каго (разм.). — жорстка расправіцца; звычайна як выраз пагрозы.
|| прым. парашко́вы, -ая, -ае.
Парашковае малако (з малочнага парашку).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
змяць сов.
1. измя́ть, смять, помя́ть;
з. траву́ — измя́ть (смять, помя́ть) траву́;
2. см. сце́рці 2
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сцёрты
1. в разн. знач. стёртый;
2. стёртый; истёртый;
3. зря поте́рянный; уби́тый;
1-3 см. сце́рці
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дазва́ння, прысл.
Зусім, начыста, поўнасцю. Мы салдацкую клятву далі — Знішчыць граніцу крывавую, сцерці дазвання. Куляшоў. З лёгкай рукі Язэпа Дубінца маёнтак пана Паўзуновіча-Валькоўскага згарэў дазвання, і разам з ім згарэла ўся дакументацыя камендатуры. Шашкоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зме́сці, змяту́, змяце́ш, змяце́; змяцём, змецяце́, змяту́ць; змёў, змяла́, -ло́; змяці́; зме́цены; зак., што.
1. Метучы, зняць, сцерці, скінуць з паверхні чаго-н.
З. пыл з лавы.
З. усё на сваім шляху.
З. з твару зямлі каго-, што-н. (перан.: знішчыць).
2. Метучы, згрэбці ў адно месца, у кучу.
З. смецце ў куток.
|| незак. змята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. змята́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перетере́ть сов.
1. (трением) пераце́рці, мног. папераціра́ць;
перетере́ть верёвку пераце́рці вяро́ўку;
2. (растереть) сце́рці, паце́рці, расце́рці, мног. парасціра́ць;
перетере́ть таба́к сце́рці (паце́рці, расце́рці) тыту́нь;
3. (вытереть — обо всём, многом) пераце́рці, выце́рці, павыціра́ць;
перетере́ть посу́ду пераце́рці (выце́рці, павыціра́ць) по́суд;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паз’яда́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. З’есці за некалькі прыёмаў усё, многае.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пашкодзіць ядавітым рэчывам што‑н. у многіх месцах, усюды. Паз’ядала кіслага скуру на руках.
3. Сцерці, затупіць усё, многае. Паз’ядаць зубы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падце́рці, падатру, падатрэш, падатрэ; падатром, падатраце; пр. падцёр, ‑церла; зак., што.
Сцерці што‑н. вадкае з паверхні чаго‑н. Падцерці лужыну пад рукамыйнікам. // Выцерці насуха якую‑н. паверхню. Падцерці падлогу. // Злёгку тручы, зняць (напісанае, намаляванае).
•••
Падцерці нос — тое, што і уцерці нос (гл. уцерці).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падце́рці, -датру́, -датро́ш, -датрэ́; -датро́м, -датраце́, -датру́ць; падцёр, -це́рла; -датры́; -цёрты; зак.
1. каго-што. Выцерці насуха.
П. лужыну пад рукамыйнікам.
П. падлогу.
2. што. Сцерці, падчысціць (у 2 знач.).
П. напісанае.
3. каго-што. Выцерці знізу.
П. дзіця.
|| незак. падціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. падціра́нне, -я, н. і падці́рка, -і, ДМ -рцы, ж. (разм.).
|| звар. падце́рціся, -датру́ся, -датрэ́шся, -датрэ́цца; -датро́мся, -датраце́ся, -датру́цца; -цёрся, -це́рлася; -датры́ся (да 3 знач.);
|| прым. падці́рачны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абце́рці, абатру́, абатрэ́ш, абатрэ́; абатро́м, абатраце́, абатру́ць; абцёр, -це́рла; абатры́; абцёрты; зак.
1. каго-што. Выцерці, зрабіць сухім, чыстым.
А. рукі.
А. твар.
2. што. Зняць, сцерці верхні слой чаго-н.
А. старую фарбу.
|| незак. абціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| звар. абце́рціся, абатру́ся, абатрэ́шся, абатрэ́цца; абатро́мся, абатраце́ся, абатру́цца; абцёрся, -це́рлася; абатры́ся; незак. абціра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. абціра́нне, -я, н. і абці́рка, -і, ДМ -рцы, ж.
Халоднае абціранне (масаж цела мокрым ручніком). Анучка для абціркі станка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)