мурава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; незак., што.
Будаваць што-н. з каменю або цэглы, змацоўваючы цэментам або глінай.
М. склеп.
|| зак. вы́мураваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны і змурава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны.
|| наз. мурава́нне, -я, н. і муро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
змурава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.
Пабудаваць, узвесці шляхам кладкі (каменю, цэглы і пад.). Змураваць склеп. Змураваць каменную сцяну. □ Людзі ўсе хаўрусам, талакой змуравалі мост па-над ракой. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ссы́паць, -плю, -плеш, -пле; ссып; -паны; зак., што.
1. Насыпаць або ўсыпаць куды-н.
С. бульбу ў склеп.
2. Скінуць уніз, прымусіць упасці (што-н. дробнае, сыпкае).
С. зерне з бункера ў машыну.
|| незак. ссыпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. ссыпа́нне, -я, н. і ссы́пка, -і, ДМ -пцы, ж.
|| прым. ссыпны́, -а́я, -о́е.
С. пункт.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
магі́льны моги́льный; гробово́й;
м. ўзго́рак — моги́льный холм;
○ м. склеп — усыпа́льница;
◊ ~нае маўча́нне — гробово́е молча́ние;
м. го́лас — гробово́й го́лос
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
навазі́ць, ‑важу, ‑возіш, ‑возіць; зак.
1. што і чаго. Прывезці за некалькі прыёмаў вялікую колькасць чаго‑н. Склеп у хаце лішні, каб навазіць пяску, яго можна было б і засыпаць... Пташнікаў.
2. каго. Уволю павазіць, пакатаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Паграбня́ ’клець, надбудова над дахам склепа’ (Нас.), ’насціл з бярвення над ямай’ (Інстр. II). Ад пограб ’склеп’ (гл.) з суф. ‑ня.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Скляпі́цца ‘пакрыцца тонкім лядком’ (Скарбы), скляпля́цца ‘зацягвацца лёдам’ (Сцяшк.). З польск. sklepić się ‘зрабіць скляпенне; закрыцца, зацягнуцца’ (Астроўскі, ABSl, 29, 153). Гл. склеп.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абу́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., каго-што.
Давесці да абурэння; выклікаць незадавальненне, гнеў. Аднойчы.. [Карніцкага] асабліва абурыла работа Кандрата Сенькі, якому ён даручыў устаноўку слупоў для электралініі. Паслядовіч.
абуры́ць, ‑ру́, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.
Разм. Абваліць, абрушыць. Абурыць склеп.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ *Пахаду́нка, кам. походу́нка ’склеп’ (Сл. Брэс.). Заходнепалескае. Да па‑ і ‑хаджаць хадзіць (гл.). Суфікс ‑ун‑к‑а (а не ‑упак, які ў ладунак, пакунак).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
завалачы́, -лаку́, -лачэ́ш, -лачэ́; -лачо́м, -лачаце́, -лаку́ць; -ло́к, -лакла́, -ло́; -лачы́; -ло́чаны; зак.
1. каго-што. Валочачы, цягнучы, даставіць куды-н.
З. мяшок з бульбай у склеп.
З. за вугал.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Закрыць, зацягнуць (хмарамі, туманам і пад.).
Хмары завалаклі неба.
Бухту завалакло туманам.
|| незак. завалака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і завала́кваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)