прасачы́цца, ‑сочыцца; зак.
Паступова пранікнуць куды‑н. праз што‑н. Веснавою паводкаю праз цэментавыя шчыліны можа прасачыцца вада... Баранавых. Скупы і халодны, .. [прамень] прасачыўся ў хату праз замёрзлую шыбіну і невялічкай плямкай лёг на твар. Чарнышэвіч. // Непрыметна і паступова прабрацца, пранікнуць у глыбіню чаго‑н. [Пракапенка:] — Перш за ўсё, нам вельмі цікава, таварыш, .. як ваш узвод прасачыўся ў гэты падвал? Кулакоўскі. // перан. Разм. Пранікнуць, распаўсюдзіцца. Толькі аднаго разу прасачылася чутка, што .. [Гусак] падаўся да граніцы Заходняй Украіны. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закра́сціся, -ра́дуся, -ра́дзешся, -ра́дзецца; -ра́ўся, -ра́лася; зак.
1. Пранікнуць куды-н. крадком, употай.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Непрыметна з’явіцца, узнікнуць.
Закралася падазронасць.
|| незак. закрада́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца і закра́двацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пазала́зіць, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -ла́зіць; -ла́зім, -ла́зіце, -ла́зяць; зак.
1. Залезці, забрацца на што-н. — пра ўсіх, многіх.
Хлопчыкі пазалазілі на дрэвы.
2. Забрацца, пранікнуць куды-н. употай — пра ўсіх, многіх.
П. у чужыя агароды.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
укра́сціся, -ра́дуся, -ра́дзешся, -ра́дзецца; -ра́ўся, -ра́лася; зак., у што.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Выпадкова з’явіўшыся, застацца незаўважаным.
У тэкст укралася памылка.
2. Непрыкметна з’явіцца дзе-н., пранікнуць куды-н.
У душу ўкраўся страх.
|| незак. укра́двацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
уры́цца, -ы́юся, -ы́ешся, -ы́ецца; зак., у што.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пранікнуць у глыб чаго-н. рыючы (пра жывёл).
2. Схавацца ў вырытым паглыбленні ці ў чым-н. сыпкім.
У. ў сена.
|| незак. урыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ушы́цца², -ы́юся, -ы́ешся, -ы́ецца; зак., у што (разм.).
1. З цяжкасцю пранікнуць куды-н.; залезці, схавацца ў чым-н.
У. ў натоўп.
У. ў салому.
2. перан. Сканцэнтраваць увагу на чым-н.
У. ў паперы.
|| незак. ушыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
праскрэ́бціся, ‑скрабуся, ‑скрабешся, ‑скрабецца; ‑скрабёмся, ‑скрабяцеся; пр. праскробся, ‑скрэблася і ‑скраблася, ‑скрэблася і ‑скраблося; зак.
1. Пранікнуць куды‑н., праскробшы дзірку.
2. Скрэбціся некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
забра́цца, -бяру́ся, -бярэ́шся, -бярэ́цца; -бяро́мся, -бераце́ся, -бяру́цца; -бяры́ся; зак.
1. Залезці куды-н. (уверх, углыб); пранікнуць.
З. на вяршыню гары.
З. пад коўдру.
З. ў чужы агарод.
2. Зайсці, заехаць куды-н. далёка.
З. на край свету.
|| незак. забіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
урасці́, -ту́, -це́ш, -це́; уро́с, урасла́, -ло́; зак.
1. у што. Па меры росту пранікнуць углыб, унутр.
Яблынькі добра ўраслі карэннем у глебу.
Хата па вокны ўрасла ў зямлю (перан.: моцна асела).
2. чым. Зарасці, парасці.
Двор урос травой.
|| незак. ураста́ць, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лаз, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Невялікая адтуліна ў чым-н., праз якую можна пралезці, пранікнуць куды-н.
Л. у плоце.
2. Адтуліна ў сценцы апарата, машыны, катла і пад. для пранікнення ўнутр з мэтай агляду, рамонту, запраўкі (спец.).
|| прым. ла́зны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)