вы́мерці, 1 і 2 ас. не ўжыв., -мра; -мер, -рла; зак.

1. Поўнасцю знікнуць у выніку гібелі, смерці.

Племя вымерла.

2. Абязлюдзець, апусцець у выніку масавай смерці жыхароў ад голаду, эпідэміі.

Вёска вымерла ад эпідэміі.

|| незак. выміра́ць, -а́е.

|| наз. выміра́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дуле́бы, ‑аў; адз. дулеб, ‑а, м.

Старажытнае ўсходнеславянскае племя, якое жыло ў вярхоўях Заходняга Буга і Прыпяці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ю́ты, ‑аў.

Гіст. Германскае племя, якое жыло ў пачатку 1‑га тысячагоддзя н. э. на Ютландскім паўвостраве.

[Ням. Jüten.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

та́ўры, ‑аў; адз. таўр, ‑а, м.

Племя, якое жыло ў глыбокай старажытнасці ў горнай і ўзбярэжнай частцы Крыма.

[Ад грэч. Táuroi.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

арлі́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае дачыненне да арла. Арліная дзюба. Арліны ўзмах крылаў. Арліны клёкат.

2. перан. Горды, смелы, праніклівы (пра погляд, вочы). Сыны зямлі арліным зрокам У цьме спрадвечнае смугі Знайшлі другія берагі, Каб волю даць людскім патокам. Колас.

•••

Арлінае племя гл. племя.

Арліны нос гл. нос.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эндага́мія, ‑і, ж.

Спец. Звычай першабытнага ладу, які дазваляў шлюб толькі паміж членамі адной грамадскай групы (племя, часам роду).

[Ад грэч. éndon — унутры і gámos — шлюб.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

экзага́мія, ‑і, ж.

Характэрны для першабытнаабшчыннага ладу звычай, які забараняў шлюб паміж мужчынамі і жанчынамі аднаго і таго ж роду, племя.

[Ад грэч. éxō і gámos — шлюб.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напаўдзі́кі, ‑ая, ‑ае.

1. Амаль дзікі. Не стала .. таго саду, у якім раслі і раскашаваліся напаўдзікія яблыні. Сабаленка.

2. Недастаткова цывілізаваны. Напаўдзікае племя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

магіка́не, ‑кан; адз. магіканін, ‑а, м.; магіканка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. магіканкі, ‑нак; ж.

Вымерлае племя паўночнаамерыканскіх індзейцаў.

•••

Апошні з магікан гл. апошні.

[Слова пачало ўжывацца пасля выхаду рамана амерыканскага пісьменніка Ф. Купера «Апошні з магікан».]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наро́д, -а і -у, мн. -ы, -аў, м.

1. -а. Усё насельніцтва пэўнай дзяржавы, жыхары краіны.

Н.

Беларусі.

2. -а. Працоўная маса насельніцтва той ці іншай краіны.

Працоўны н.

Выхадцы з народа.

3. -а. Розныя формы гістарычных супольнасцей (племя, народнасць, нацыя).

Беларускі н.

4. -у, толькі адз. Людзі.

На мітынг прыйшло многа народу.

|| прым. наро́дны, -ая, -ае.

Народная творчасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)