шоўк, -у, мн. шаўкі́, шаўко́ў, м.
1. Ніткі, якія вырабляюцца з выдзяленняў вусеня шаўкапрада.
2. Тканіна з такіх нітак, а таксама са штучнага, сінтэтычнага валакна.
3. Адзенне з такой тканіны.
Хадзіць у шаўках.
У даўгу, як у шаўку (прымаўка: усім павінен).
4. перан. Пра што-н. мяккае, шаўкавістае.
Ш. валасоў.
|| прым. шаўко́вы, -ая, -ае (да 1, 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
элемента́рны, -ая, -ае.
1. Які мае адносіны да элементаў (у 5 знач.).
Э. састаў рэчыва.
2. Пачатковы, які датычыцца асноў чаго-н., асноўны, самы неабходны.
Элементарная фізіка.
Элементарныя веды.
3. перан. Нескладаны, прасцейшы, такі, які павінен быць вядомы кожнаму.
Элементарныя пытанні правапісу.
Элементарныя правілы паводзін.
4. перан. Спрошчаны, павярхоўны, абмежаваны.
Элементарная схема.
|| наз. элемента́рнасць, -і, ж. (да 3 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
акія́нскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае дачыненне да знешняга жыцця акіяна; такі, які павінен быць на акіяне. Акіянскі вал. Акіянскі флот. Акіянскае падарожжа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зго́длівы, ‑ая, ‑ае.
Які лёгка згаджаецца, паддаецца ўздзеянню. Стаў даводзіць селяніну Нехта нейкі ў чорным: Як павінен быці ўслужным, Згодлівым, пакорным. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маламе́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
Разм. Прадмет меншых памераў, чым ён павінен быць (аб адзенні, абутку). Паліто-маламерка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
палкавы́, ‑ая, ‑ое.
Які мае адносіны да палка, належыць палку. Палкавы камандзір. Палкавы аркестр. □ Палкавы сцяг заўсёды ў палку павінен быць. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сіраці́ць, ‑рачу, ‑раціш, ‑раціць; незак., каго-што.
Рабіць сіратою. [Лявэр:] — І я падумаў сабе — ну, а чаму я павінен сіраціць сваіх дзяцей? Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
предстоя́ть предстои́т (будет впереди) ма́е быць, паві́нен быць, бу́дзе; (должен произойти) ма́е адбы́цца, паві́нен адбы́цца; (ждёт, впереди) чака́е; (надо будет) трэ́ба бу́дзе; (придётся) давядзе́цца; (имеет, должен) ма́е, паві́нен; (предвидится) прадба́чыцца;
предстоя́т вы́боры ма́юць (паві́нны) быць (адбы́цца) вы́бары;
вам предстои́т интере́сная рабо́та вас чака́е (вам прадба́чыцца) ціка́вая рабо́та (пра́ца);
предстои́т лете́ть на самолёте трэ́ба бу́дзе (давядзе́цца) ляце́ць на самалёце;
ему́ предстои́т реши́ть э́то де́ло яму́ трэ́ба бу́дзе (давядзе́цца) вы́рашыць гэ́ту спра́ву, ён паві́нен бу́дзе вы́рашыць гэ́ту спра́ву;
ле́том мне предстои́т интере́сная командиро́вка уле́тку мне прадба́чыцца ціка́вая камандзіро́ўка;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Кліку́н 1 ’начны стораж, які павінен пераклікацца з іншымі старажамі’ (Нас., Гарб.), той, хто заклікае на панскую працу’ (Нас.), ’загоншчык на паляванні’ (Нар. сл., Бяльк.). Гл. клікаць.
Кліку́н 2 ’адзін з відаў лебедзяў’ (ТСБМ). Да клікаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дастасава́цца, ‑суюся, ‑суешся, ‑суецца; зак.
Прымяніцца, прыйсці ў адпаведнасць з чым‑н. Пасля нашай нарады .. [Апанас] павінен многае прадумаць і дастасавацца да тактыкі партыі. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)