адзе́ць, адзе́ну, адзе́неш, адзе́не; адзе́нь; адзе́ты; зак., каго-што

1. Надзець на каго-н. вопратку, апрануць.

А. дзіця.

Зіма адзела поле снегам (перан.).

2. Апрануць кім-н.

А.

Дзедам Марозам.

3. Забяспечыць каго-н. адзеннем.

Бацькі дзяцей адзелі і абулі.

4. Тое, што і надзець; нацягнуць.

Ледзь адзеў пальчаткі.

5. перан. Пакрыць; ахінуць.

Дубы зялёны плашч адзелі.

|| незак. адзява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| звар. адзе́цца, адзе́нуся, адзе́нешся, адзе́нецца; адзе́нься; незак. адзява́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. адзява́нне, -я, н. (паводле 1 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

надзява́ць несов.

1. в разн. знач. надева́ть;

2. кул., обл. начиня́ть;

1, 2 см. надзе́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

налако́тнік, ‑а, м.

Накладка, павязка і пад., якая надзяваецца на локаць, каб захаваць яго ад удараў. Надзець налакотнікі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ашынава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., што.

Нацягнуць, надзець шыны на колы. [Макарку і дзядзьку Ціхону] трэба было сёння ашынаваць абоддзе колаў. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Надзе́жка ’накідка’ (лоеў., Мат. Гом.). Ад надзець ’апрануць, накінуць’ пад уплывам адзёжка ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Надзёжа, надзёжына ’адзенне’ (Нас.), параўн. рус. смал. надёжа ’тс’. Да надзець© (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Нашу́хацца ’многа надзець на сябе’ (ТС). Да шукацца ’шамацець’, ад гукапераймальнага шух ’шась’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

шке́льца, -а, мн. -ы, -аў, н.

1. гл. шкло.

2. Асколак або кавалак шкла.

Шкельцы ад пабітых акон.

3. перан. Пра тое, што па сваіх уласцівасцях нагадвае шкло.

Шкельцы лужын.

4. мн. Акуляры або пенснэ (разм.).

Надзець шкельцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

усчапі́ць, -чаплю́, -чэ́піш, -чэ́піць; -чэ́плены; зак., што.

1. на каго-што. Павесіць, начапіць.

У. стрэльбу на плячо.

2. на каго і без займ. Надзець на сябе або на каго-н. вопратку (разм.).

У. камізэльку.

|| незак. усчэ́пліваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

напрану́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што.

Абл. Надзець, апрануць на сябе што‑н. [Карызна] з ліхаманкавай паспешнасцю .. напрануў паліто. Зарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)