змага́р, ‑а, м.

Той, хто змагаецца з кім‑н. за што‑н.; барацьбіт. Змагар за справядлівасць. Змагар за мір.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паві́нен, -нна, у знач. вык.

1. каму. Абавязаны аддаць доўг.

Сусед мне п. пяцьдзясят рублёў.

2. з інф. Абавязаны зрабіць што-н.

Мы павінны змагацца за мір.

3. з інф. Пра тое, што адбудзецца абавязкова, непазбежна або мяркуецца адбыцца.

Ён п. хутка з’явіцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

запу́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., каго-што.

Абл. Запужаць, запалохаць. Нас вораг нічым не запудзіць — мы мір на зямлі адстаім. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Прыбарышы́цца ’прысуседзіцца’ (ТС). Да незафіксаванага *бары́шы́цца, якое ад бары́ш (гл.). Да семантычнага развіцця параўн. крым.-тат. baryš ’мір, прымірэнне’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

шчыльне́ць, ‑ее; незак.

Станавіцца больш шчыльным (у 1, 2 знач.). Хай растуць і шчыльнеюць калоны. Мір ідзе! — Прэч з крывавай вайной. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заміры́цца, ‑міруся, ‑мірышся, ‑мірыцца; зак., з кім-чым.

Разм. Заключыць мір; памірыцца. Скончылася грамадзянская вайна, замірыліся з Польшчай; людзі прыступілі да мірнай працы. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

змага́р, -ра́ м. (за што) боре́ц, побо́рник (чего);

з. за мір — боре́ц за мир; побо́рник ми́ра

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

трыва́лы, -ая, -ае.

1. Устойлівы, моцны, які з цяжкасцю паддаецца разбурэнню, надзейны.

Трывалая апора.

Т. будынак.

2. перан. Вынослівы, стойкі, цярплівы.

Т. чалавек.

Т. характар.

3. Які не мяняецца, надзейны, устойлівы.

Т. мір.

Трывалая эканамічная аснова.

4. Пра яду: сытны, пажыўны (разм.).

Т. абед.

|| наз. трыва́ласць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ши́рить несов., прям., перен. шы́рыць, пашыра́ць;

ши́рить движе́ние за мир шы́рыць (пашыра́ць) рух за мір;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мир​II м.

1. (отсутствие вражды) мір, род. мі́ру м.; (согласие) зго́да, -ды ж., зла́гада, -ды ж.;

жить в ми́ре жыць у зго́дзе (у зла́гадзе);

2. (спокойствие, тишина) спако́й, -ко́ю м., цішыня́, -ні́ ж.;

3. (прекращение, отсутствие войны) мір, род. мі́ру м.;

защи́та де́ла ми́ра абаро́на спра́вы мі́ру;

заключи́ть мир заключы́ць мір;

◊

го́лубь ми́ра го́луб мі́ру;

худо́й мир лу́чше до́брой ссо́ры посл. лепш благі́ мір, чым до́брая сва́рка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)