Прырака́ць ’абяцаць; прадвяшчаць’ (Нас., Ласт.), прырачо́ны ’абяцанкі’ (Ласт.), пріріка́ньня ’прадказванне’ (Бяльк.), ст.-бел. приречи ’абяцаць, абнадзеіць, сказаць, памянуць’. Укр. приріка́ти ’прадвяшчаць, абяцаць’. Хутчэй за ўсё, з польск. przyrzekać ’абяцаць’, przyrzeczony ’абяцанкі’. Гл. рэкнуць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тало́хнуцца ’штурхануцца, стукнуцца’: талохнуліся чаркамі (Ласт.). Гл. талахкаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Супако́й ’спакой, заспакаенне’ (ТСБМ, Нас., Некр. і Байк., Ласт., Гарэц., Шат., Арх. Федар., Сержп.). Да спакой (гл.) з іншай прэфіксацыяй (гл. су-), хутчэй за ўсё, другаснае ўтварэнне ад супако́іць ’заспакоіць, уціхамірыць’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Ласт.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Свята́р ‘служка культу’ (Ласт., Стан.). Наватвор ад святы (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трок ‘уюк’ (Ласт.), тро́кі ‘металічныя кольцы для прывязвання ўпаляванай дзічыны’ (Цярохін, Охота), трочыць ‘уючыць’ (Ласт.), ст.-бел. трокъ, торкъ ‘раменьчык каля задняй лукі сядла для прывязвання чаго-небудзь’ (ГСБМ). Запазычана з польск. trok ‘тс’, гл. тарак, тарокі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Струсь ‘страус’ (Ласт.), ст.-бел. струсъ, струць ‘тс’. Гл. страус.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ташча́нка ’чыстая гарэлка без дамешкаў’ (Ласт.). Да тошчы ’пусты’, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыпы́нак, прыпу́нок ’месца спынення транспарту’ (Гарэц., Ласт., Байк. і Некр., Др.-Падб., ТСБМ, ТС), прыпы́н ’прыстанішча’ (Ласт.), прыпу́н ’прытулак, прыстанішча’; ’перапынак’ (ТС), прыпы́ніска ’прыстанак’ (шчуч., Сл. ПЗБ). Дэрываты з рознымі суфіксамі ад прыпыні́ць (гл.), параўн. укр. припи́н, при́пинка ’перапынак, затрымка; прыпынак’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыспо́рыць ’прымножыць, павялічыць, стаць больш’, ’зрабіць спорным, спарнейшым; паскорыць’ (ТСБМ, Ласт., ТС), прыспор ’тое, што назапашана’; ’прырост’; ’працэнт’ (Ласт.), прыспара́ць ’падаспець у адзін час’ (навагр., Сл. ПЗБ). Рус. смал. приспо́рить ’дастаць, здабыць’, укр. приспори́ти ’прымножыць’, польск. przysporzyć ’тс’. Да спор (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тыно́к ‘загарадка з калкоў тычком’ (ТСБМ, Ласт.), ‘агароджа з тонкіх кійкоў, якія вертыкальна пераплятаюцца паміж жэрдак’ (віц., рэч., ЛА, 4), ‘пляцень’ (Ласт.). Памянш. да тын (гл.). Сюды ж тынко́вы (плот) ‘плот з частаколу (у адрозненне ад жардзянога плота)’ (брасл., Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)