разла́зіцца 1, ‑лезецца.
Незак. да разлезціся.
разла́зіцца 2, ‑лажуся, ‑лазішся, ‑лазіцца; зак.
Разм. Пачаць вельмі многа лазіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Лаза́к ’верхалаз’ (добр., Мат. Гом.), рус. лавак, лазика ’той, хто добра лазіць па дрэвах’, ’абівальшчык кедравых шышак’, н.-луж. lazak ’той, хто лазіць’. Да лазіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паперала́зіць, ‑лазіць; ‑лазім, ‑лазіце, ‑лазяць; зак., што, цераз што і без дап.
Пералезці — пра ўсіх, многіх. Папералазіць цераз плот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лазу́н ’майстар, ахвотнік высока лазіць (аб дзецях)’ (ТСБМ), ’сысун (аб цяляці)’ (Касп.). Да ла́зіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сценала́з, ‑а, м.
Птушка атрада вераб’іных, якая мае здольнасць лазіць па стромых скалах і жыве ў гарах Еўропы і Азіі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазала́зіць, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -ла́зіць; -ла́зім, -ла́зіце, -ла́зяць; зак.
1. Залезці, забрацца на што-н. — пра ўсіх, многіх.
Хлопчыкі пазалазілі на дрэвы.
2. Забрацца, пранікнуць куды-н. употай — пра ўсіх, многіх.
П. у чужыя агароды.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абла́зіць 1, ‑лажу, ‑лазіш, ‑лазіць; зак., што.
Разм. Абхадзіць, абгледзець, пабыць усюды, шукаючы каго‑н., што‑н. Мы пройдзем лес, Аблазім горы, Мы вывучым свой родны край. Астрэйка. Хлопцы аблазілі тры паверхі, пакуль знайшлі незанятую аўдыторыю, завалілі дзверы сталамі і ўзяліся за задачу. Кудравец.
абла́зіць 2, ‑лажу, ‑лазіш, ‑лазіць.
Незак. да аблезці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лунаці́зм, ‑у, м.
Хваравіта-нервовы стан, пры якім чалавек у глыбокім сне можа хадзіць, лазіць і падсвядома выконваць іншыя дзеянні; самнамбулізм.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Ла́заць ’лазіць, узбірацца ці апускацца ўніз’, ’хадзіць па чым-небудзь’, ’сноўдацца’ (шальч., воран., іўеў., Сл. паўн.-зах.), рус. арханг. лазать ’лезці’, сіб. ’упадаць, заляцацца’, размоўнае лазать ’лазіць’, укр. бук. лазаты ’лазіць’, ’абрыдаць частым наведваннем’, харв. суч. lazati — шматразовы дзеяслоў, утвораны ад !!!агъ > лаз (гл.) пры дапамозе суф. ‑аіі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
по́паўзень, ‑зня, м.
Маленькая птушачка атрада вераб’іных, якая вельмі спрытна лазіць па дрэвах уверх і ўніз галавой. Па ствалу суседняга дрэва прабег зверху ўніз попаўзень. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)