з’яда́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. з’ядаць — з’есці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сцу́рыць ’падчысціць, з’есці’ (Касп.). Да цурыць, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

жыўцо́м, прысл. (разм.).

1. У жывым стане, жывым.

Узяць ваўка ж.

2. Гвалтоўна, жывасілам.

Вырваць дрэўца ж.

◊

Жыўцом з’есці (праглынуць) (разм.) — нападкамі, ганеннем звесці са свету, загубіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

горя́чее сущ., разг. гара́чае, -чага ср.;

съесть горя́чего з’е́сці гара́чага.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

потреби́ть сов. спажы́ць; (съесть — ещё) з’е́сці; (израсходовать) расхо́даваць, зрасхо́даваць, вы́даткаваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ву́пугаць ’з’есці прагна’ (Янк. II.). Гл. вы́пугаць, пу́гаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перае́сці, -е́м, -ясі, -е́сць; -ядзім, -ясце́, -яду́ць; -е́ў, -е́ла; -е́ш; -е́дзены; зак.

1. чаго і без дап. З’есці лішняе.

2. што і чаго. З’есці ўсё, многае.

Думалі хлеба не пераядзім за зіму.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Пра што-н. едкае: раз’ядаючы, разбурыць, раздзяліць на часткі.

Іржа пераела жалеза.

|| незак. пераяда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. пераяда́нне, -я, н. (да 1 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ву́сербаць ’хутка з’есці, сёрбаючы’ (Янк. II). Гл. вы́сербаць, сёрбаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Із’е́сці ’з’есці’ (Нас., Сцяшк. МГ). Пратэза і‑. Гл. есці.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы́есці, -ем, -есі, -есць; -едзім, -есце, -едуць; вы́еў, -ела; вы́еш; -едзены; зак., што.

1. З’есці ўнутраную частку чаго-н.

В. начынку.

Не варты выедзенага яйца (не мае ніякага значэння; разм.).

2. З’есці ўсё, што знаходзіцца ў чым-н.

В. міску крупніку.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пашкодзіць, разбурыць чым-н. едкім.

Кіслата выела дзірку ў тканіне.

Дым выеў вочы (стала балюча глядзець ад дыму).

|| незак. выяда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)