Verbum

анлайнавы слоўнік

одушевлённый

1. адушаўлёны; (живой) жывы́;

2. уст. (исполненный воодушевления) натхнёны;

3. грам. адушаўлёны;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

жыва...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню а) слову «жывы», напрыклад: жывародзячы; б) слову «жыццё», напрыклад: жыватворны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пісьмано́сец, ‑носца, м.

Паштальён. У гэты час зайшоў калгасны пісьманосец, ён прынёс паведамленне ад генерал-маёра Крывашэйна, што Ігнась Налівайка жывы. Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адмо́ўнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць адмоўнага. У гэтым рамане паказан таксама поп, але ён паказан як жывы чалавек, з усімі сваімі адмоўнасцямі і дадатнасцямі. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

штоме́сяц, прысл.

Кожны месяц. Жывы і здаровы Андрэй Барысавіч Чужакоў пісаў, што разумее, як цяжка маці матэрыяльна, і згодзен штомесяц высылаць ёй грошы. Мехаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Жывасі́л ’расліна Inula helenum L.’ (Шат.). Відаць, народна-этымалагічная перапрацоўка дзівасіл (рус. девясил) ’Inula L.’, выкліканая асэнсаваннем жывы як цудадзейны (параўн. жывая вада).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

даваява́ць, ‑ваюю, ‑ваюеш, ‑ваюе; зак.

Разм. Скончыць ваяваць; прабыць на вайне да канца. Ты мяне аб адным прасіў: — Застанешся, таварыш жывы, За мяне даваюй, дажыві. Прануза.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

струпе́лы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Ледзь жывы. На возе розная надоба: Мяшочкі, посцілкі, вузлы, А ў гэтых бэбахах — малы. Ляжыць струпелы ад хваробы. Колас. // Які стаў трупам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лапаву́хі, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. З вялікімі адтапыранымі вушамі. Лапавухі сабака. Лапавухі хлапчук. □ У пятлі сядзеў вялізны лапавухі жывы заяц. Дайліда.

2. Лаянк. Някемлівы, непаспешлівы (пра чалавека).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Жыўцо́м ’у жывым стане’. Рус. смал., пск., цвяр. живцо́м, укр. живце́м ’тс’, польск. żywcem ’пры жыцці, не змяняючы’. Прыслоўе з тв. скл. слова жывец ₁ ’жывы’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)