траўмі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., каго-што.

1. Нанесці (наносіць) траўму.

Т. руку.

2. перан. Парушыць (парушаць) спакой, нерваваць.

Дарэмна т. чалавека.

|| наз. траўмі́раванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

непроизводи́тельно нареч. непрадукцы́йна; (бесполезно) бескары́сна; (напрасно) дарэ́мна, дарма́; ма́рна;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зря нареч., разг. дарэ́мна, дарма́, ма́рна;

◊

почём зря прост. ні на што не зважа́ючы;

руга́ть почём зря ла́яць, ні на што не зважа́ючы;

заче́м зря говори́ть наво́шта дарэ́мна гавары́ць;

зря потеря́ть вре́мя дарэ́мна (ма́рна) стра́ціць час, змарнава́ць час;

ну, э́то уж зря! ну, гэ́та дарэ́мна!

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

по́пусту, прысл.

Разм. Дарэмна, марна. Васіль не пярэчыў. Чаго казаць попусту. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прымяша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -мяша́ны; зак.

1. што і чаго. Дадаць, змешваючы.

П. саломы ў гліну.

2. Ублытаць, уцягнуць дарэмна (разм.).

Навошта вы мяне прымяшалі да гэтай справы?

|| незак. прыме́шваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

по-пусто́му и по́пусту нареч., разг. по́пусту, дарма́, дарэ́мна, ма́рна.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

батра́чы, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і батрацкі. Не дарэмна кажуць: «Батрачы хлеб — сабачы». Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гняві́ць, гняўлю́, гне́віш, гне́віць; незак., каго.

Выклікаць гнеў.

◊

Не гняві бога (разм.) — дарэмна не наракай.

Што бога гнявіць; няма чаго бога гнявіць (разм.) — няма падстаў крыўдзіцца на жыццё.

|| зак. угняві́ць, угняўлю́, угне́віш, угне́віць; угне́ваны.

У. суседку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

губі́ць, гублю́, гу́біш, гу́біць; незак., каго-што.

1. Рабіць непрыгодным, нішчыць.

Г. лес.

2. Прыводзіць да гібелі, забіваць.

Г. звяроў.

3. перан. Марна, дарэмна траціць (час, сродкі, сілы і пад.).

Г. лепшыя гады.

|| зак. пагубі́ць, -гублю́, -гу́біш, -гу́біць; -гу́блены.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бескары́сна,

1. Прысл. да бескарысны.

2. у знач. вык. Дарэмна, дарма. Бескарысна пра гібель пісаць на пергаменце. Куляшоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)