тара́хнуць

‘утварыць моцныя рэзкія гукі, грукат, шум; ударыць, разбіць каго-небудзь, што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. тара́хну тара́хнем
2-я ас. тара́хнеш тара́хнеце
3-я ас. тара́хне тара́хнуць
Прошлы час
м. тара́хнуў тара́хнулі
ж. тара́хнула
н. тара́хнула
Загадны лад
2-я ас. тара́хні тара́хніце
Дзеепрыслоўе
прош. час тара́хнуўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

тата́хнуць

‘утварыць грукат, шум; стукнуць, разбіць каго-небудзь, што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. тата́хну тата́хнем
2-я ас. тата́хнеш тата́хнеце
3-я ас. тата́хне тата́хнуць
Прошлы час
м. тата́хнуў тата́хнулі
ж. тата́хнула
н. тата́хнула
Загадны лад
2-я ас. тата́хні тата́хніце
Дзеепрыслоўе
прош. час тата́хнуўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

грукатня́, ‑і, ж.

Разм. Тое, што і грукат. Страляніна, гоман і грукатня пачалі аддаляцца... Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адтараба́ньваць

‘моцна стукаць, утвараючы шум, грукат; хутка гаварыць што-небудзь і без прамога дапаўнення; адцягваць, адвозіць што-небудзь цяжкае, вялікае, грузнае’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. адтараба́ньваю адтараба́ньваем
2-я ас. адтараба́ньваеш адтараба́ньваеце
3-я ас. адтараба́ньвае адтараба́ньваюць
Прошлы час
м. адтараба́ньваў адтараба́ньвалі
ж. адтараба́ньвала
н. адтараба́ньвала
Загадны лад
2-я ас. адтараба́ньвай адтараба́ньвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час адтараба́ньваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

сту́кат, ‑у, М ‑каце, м.

Моцны бесперапынны стук. Стукат і грукат, Машыны навокал снуюць. Астрэйка. Праз гэты грукат, да якога тут даўно прывыклі і людзі, і коні, і птушкі, сёння прабіваецца бадзёры стукат малатка па жалезе, нагадваючы мінулую касавіцу. Брыль. Брук грыміць стукатам колаў і конскіх падкоў. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

грымлі́вы, ‑ая, ‑ае.

Разм. З громам, грымотамі; грымотны. Мінула грымлівае гарачае лета. Самуйлёнак. // Які стварае моцны шум, грукат; грымучы. Грымлівы вадаспад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Тарара́м ’шум, грукат; сварка, скандал’ (ТСБМ), параўн. укр., рус. тарарам ’тс’. Пашыранае нарашчэннем ‑м гукапераймальнае тарара́, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

груката́ць, ‑качу, ‑кочаш, ‑коча; незак.

Разм. Ствараць грукат. Пярун грукоча, высякае, Нібыта крэсівам, агні. Ляпёшкін. // Напаўняцца шумам, грукатам. Горад грукатаў, палыхаў агнём. Дудо.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уначы́, прысл.

Тое, што і уночы. Уначы чуліся нейкія гукі, тупат, нібы грукат, але змораныя людзі нічога не чулі і праспалі спакойна. Маўр.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

грыме́ць, -млю́, -мі́ш, -мі́ць; -мі́м, -міце́, -мя́ць; -мі́; незак.

1. Утвараць моцныя гукі, грукат.

Грымяць калёсы па бруку.

За лесам грымела (безас.). Г. каструлямі.

2. перан. Мець вялікую папулярнасць, славу.

Г. на ўсю краіну.

|| зак. прагрыме́ць, -млю́, -мі́ш, -мі́ць; -мі́м, -міце́, -мя́ць; -мі́.

|| аднакр. гры́мнуць, -ну, -неш, -не; -ні (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)