прабле́ма, -ы, мн. -ы, -ле́м, ж.

1. Складанае пытанне, задача, якія патрабуюць вырашэння, даследавання.

Вырашыць праблему.

П. землекарыстання.

2. перан. Пра што-н. цяжка вырашальнае, ажыццявімае (разм.).

Гэта для мяне не п. (можна лёгка і проста зрабіць).

|| прым. прабле́мны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Праблемныя пытанні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

узду́маць, -аю, -аеш, -ае; зак.

1. з інф. Нечакана, раптам захацець ці вырашыць што-н. зрабіць.

Не ўздумайце ехаць без мяне!

2. каго-што і з дадан. Успомніць, прыпомніць (разм.).

Я ўздумала, што не прынесла яшчэ дроў у хату.

|| незак. узду́мваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

выраша́ць несов.

1. реша́ть;

2. разреша́ть; реша́ть;

3. (спор, конфликт) разреша́ть; рассу́живать;

1-3 см. вы́рашыць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

упара́дкаваць, -кую, -куеш, -куе; -куй; -каваны; зак.

1. каго-што і без дап. Прывесці ў парадак, навесці парадак дзе-н.; вырашыць; уладкаваць.

У. кнігі.

У. ў хаце.

У. справы.

2. што. Добраўпарадкаваць.

У. гарадскія кварталы.

|| незак. упарадко́ўваць, -аю, -аеш, -ае; наз. упарадко́ўванне, -я, н.

|| наз. упара́дкаванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́рашаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад вырашыць (у 2, 4 знач.).

2. у знач. прым. Пра які ёсць пэўнае рашэнне; які не патрабуе перагляду. Вырашанае пытанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рассуди́ть сов.

1. (вынести заключение) рассудзі́ць;

рассуди́ть спор рассудзі́ць спрэ́чку;

2. (обдумать, решить) разва́жыць; вы́рашыць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прызна́чыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак.

1. каго-што. Загадзя намеціць для якой-н. мэты, патрэбы.

П. участак для забудовы.

2. каго (што). Паставіць на якую-н. пасаду, работу.

П. брыгадзірам.

3. што. Намеціць, вырашыць зрабіць; устанавіць.

П. сустрэчу.

П. сход на сямнаццаць гадзін.

П. пенсію.

|| незак. прызнача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. прызначэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перайгра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. што. Сыграць паўторна.

П. партыю.

2. перан., што. Вырашыць па-іншаму, зрабіць інакш, змяніць (разм.).

Яны ўдвух перайгралі тую справу.

3. што. Сыграць усё, многае.

П. усе п’есы.

4. без дап. Сыграць ролю ненатуральна, перабіраючы меру (разм.).

У гэтай сцэне артыст яўна перайграў.

|| незак. пераі́грываць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. пераі́грыванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сельсаве́тчык, ‑а, м.

Разм. Работнік сельскага Савета. З-за стала сельсаветчык гаворыць сходу: — Збіраецеся вы ўжо колькі раз. Трэба вырашыць, як зрабіць, ці ў калектыў пойдзеце, ці ўсе за хутары свае крычаць будзеце яшчэ. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абду́маць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Папярэдне ў думках разгледзець усе магчымыя акалічнасці, дэталі чаго‑н.; усебакова ўзважыць; падумаўшы, вырашыць. Абдумаць пытанне. Абдумаць маршрут. □ Дзед жа Талаш за гэты час абдумаў план свайго далейшага дзеяння. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)